ਮੁਕੱਦਰ ਦੇ ਸਿਕੰਦਰ 
                                ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਭਰੀ ਪਰਵਾਜ਼, ਦਿਸਹੱਦੇ ਤੋਂ ਪਾਰ
                                                         ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਕਦੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਕੂੜੇ ਦਾ ਢੇਰ ਨਸੀਬ ਬਣਿਆ, ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗਲੇ ਲਾ ਲਿਆ। ਬਚਪਨ ਦੀ ਕਿਲਕਾਰੀ ਤੋਂ ਕੂੜਾਦਾਨ ਵੀ ਪਿਘਲੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨ ਨਾ ਪਿਘਲਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਜਿਗਰ ਦੇ ਟੋਟਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹਾਲ ’ਤੇ ਸੁੱਟ ਦਿੱਤਾ। ਨੰਨੇ ਮੁੰਨਿਆਂ ਦੇ ਦਗ ਦਗ ਕਰਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਨੂੰ ਬਚਪਨ ’ਚ ਹੀ ਵੱਡੇ ਦਾਗ਼ ਮਿਲ ਗਏ। ਕੋਈ ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਅੌਲਾਦ ਆਖਦਾ ਤੇ ਕੋਈ ਅਨਾਥ ਆਖ ਕੇ ਛੇੜਦਾ। ਮੁਕੱਦਰ ਬਾਂਹ ਨਾ ਫੜਦਾ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪਹਾੜ ਬਣ ਜਾਣੀ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲੰਘੇ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 400 ਬੱਚੇ ਮੁਕੱਦਰ ਦੇ ਸਿਕੰਦਰ ਬਣੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ 144 ਬੱਚੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਪੁੱਜ ਗਏ। ਪੰਜ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਭਾਗ ਵੇਖੋ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਾਬਾਲਗ ਮਾਂ ਨੇ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਗ਼ੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਅੌਲਾਦ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਗ਼ ਮੱਥੇ ’ਤੇ ਲੱਗਦਾ, ਉਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਜੱਜ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ। ਇਹ ਬੱਚਾ ਹੁਣ ਦੂਸਰੇ ਰਾਜ ਦੀ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਜੱਜ ਦੇ ਬਗੀਚੇ ਦਾ ਫੁੱਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਲਾਗੇ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ’ਤੇ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਦੇ ਰੌਣ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਰਾਹਗੀਰ ਦਾ ਦਿਲ ਧੜਕਿਆ। ਮਹਿਜ਼ 600 ਗਰਾਮ ਦਾ ਬੱਚਾ ਫ਼ੌਰੀ ਹਸਪਤਾਲ ਤੇ ਫਿਰ ਇੱਕ ਆਸ਼ਰਮ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ। ਹੁਣ ਉਹ 8 ਕਿੱਲੋਗਰਾਮ ਦਾ ਹੈ। ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਇੱਕ ਗੋਰੇ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਹੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਉਡਾਰੀ ਮਾਰ ਜਾਵੇਗਾ।
                  ਕਰੀਬ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਖ਼ਾਲੀ ਪਲਾਟ ਦੇ ਕੂੜੇ ਚੋਂ ਬੱਚੀ ਮਿਲੀ ਜੋ ਨਵਜੰਮੀ ਸੀ ਤੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੇ ਝੁੰਡ ਤੋਂ ਬਚ ਗਈ ਸੀ। ਹੁਣ ਇਹ ਬੱਚੀ ਛੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਦੇ ਘਰ ਪਲ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਰੀਬ ਢਾਈ ਵਰੇ੍ਹ ਪਹਿਲਾਂ ਏਦਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਬੱਚੇ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਧਾਇਕ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਰੰਗ ਭਰੇ ਹਨ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਫੁੱਟਪਾਥ ਦੇ ਕੂੜਾਦਾਨ ਚੋਂ ਮਿਲੀ ਬੱਚੀ ਵੀ ਹੁਣ ਮੁੰਬਈ ਵਿਚ ਵਕੀਲ ਮਾਂ ਦੀ ਗੋਦ ਦਾ ਨਿੱਘ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਇਵੇਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਭੈਣਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣਿਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਦੁਰਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਪਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੰਭ ਲਾ ਦਿੱਤੇ। ਨੌ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ’ਚ ਜੋ ਬੱਚੀ ਅਨਾਥ ਸੀ ,ਉਹ  ਹੁਣ ਅੰਬਰੀ ਉਡਾਰੀਆਂ ਲਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਹ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਵਿਚ ਏਅਰ ਹੋਸਟੈਸ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਕੰਪਨੀ ਵਿਚ ਹੈ। ਕਾਫ਼ੀ ਵਰੇ੍ਹ ਪਹਿਲਾਂ ਜਿਸ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਅਨਾਥ ਆਖ ਕੇ ਦੁਆਬੇ ਵਿਚ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਉਹ ਬੱਚੀ ਐਮ.ਟੈੱਕ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਹੁਣ 15 ਲੱਖ ਦੇ ਪੈਕੇਜ ’ਤੇ ਬਹੁਕੌਮੀ ਕੰਪਨੀ ਵਿਚ ਹੈ। ਪੰਜ ਪੰਜ ਸਾਲ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬੱਚੀਆਂ ਜਦੋਂ ਮਾਲਵਾ ਦੇ ਇੱਕ ਆਸ਼ਰਮ ਵਿਚ ਪੁੱਜੀਆਂ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਅਤੇ ਵਾਲਾਂ ਤੇ ਮੈਲ ਜੰਮੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਫਟੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕੱਪੜੇ ਤੇ ਬੁਰੇ ਹਾਲ ਵਿਚ ਸਨ। ਹੁਣ ਇੱਕ ਲੜਕੀ ਇਟਲੀ ਵਿਚ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੋਰੇ ਨੇ ਗੋਦ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਾਲਣ ਪੋਸ਼ਣ ਲਈ ਗੋਰੇ ਨੇ ਨੌਕਰੀ ਵੀ ਛੱਡ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਦੂਸਰੀ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਹੈ।
                 ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਖ਼ਿੱਤੇ ਵਿਚ ਇੱਕ ਕੂੜੇ ਦੇ ਢੇਰ ਚੋਂ ਮਿਲੀ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਹੁਣ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਜੋੜਾ ਪਾਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਭ ਬੱਚੇ ਬਾਲ  ਆਸ਼ਰਮਾਂ ਵਿਚ ਪਲੇ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਹਨ। ਸੈਂਟਰਲ ਅਡਾਂਪਸਨ ਰਿਸੋਰਸ ਅਥਾਰਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਨ ਲਾਈਨ ਗੋਦ ਲੈਣ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ 11 ਬਾਲ ਘਰ ਹਨ  ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਅਥਾਰਿਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ 9 ਬਾਲ ਆਸ਼ਰਮ ਹਨ। ਭਲਕੇ ਬਾਲ ਦਿਵਸ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਮੌਕੇ ’ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚੀ ਸਲਾਮ ਬਣਦੀ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਭਾਗੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਰੰਗ ਭਰੇ ਹਨ।  ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲੰਘੇ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਕਰੀਬ 254 ਬੱਚੇ ਗੋਦ ਲਏ ਗਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ 144 ਬੱਚੇ ਪੰਜਾਬ ਚੋਂ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਗੋਦ ਲਏ ਹਨ। ਦੇਸ਼ ’ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ 17409 ਬੱਚੇ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਅਤੇ 2699 ਬੱਚੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਗੋਦ ਲਏ ਗਏ ਹਨ। ਅਮਰੀਕਾ ਤੇ ਇਟਲੀ ਗੋਦ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਵਿਚ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ ’ਤੇ ਹੈ।
                                            ਇੱਕ ਚਾਚਾ ਏਹ ਵੀ..   
ਬਠਿੰਡਾ ਦਾ ਇੱਕ ਚਾਚਾ ਏਹ ਵੀ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਸਹਾਰਾ ਸੰਸਥਾ ਫੁੱਟ ਪਾਥ ’ਤੇ ਚੱਲਦੀ ਹੈ। ਠੀਕ 16 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸ ਨੇ ਏਡਜ਼ ਪੀੜਤ ਬੱਚੀ ਗੋਦ ਲਈ ਜਿਸ ਦੇ ਮਾਪੇ ਏਡਜ਼ ਨਾਲ ਮਰ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਬੱਚੀ ਹੁਣ ਜਵਾਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਵਿਜੇ ਗੋਇਲ ਨੇ ਕਦੇ ਕੋਈ ਕਮੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤੀ। ਗੋਇਲ ਪ੍ਰਵਾਰ ਵਿਚ ਇਹ ਬੱਚੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਹਰ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਾ ਨਿੱਘ ਮਾਣ ਰਹੀ ਹੈ। ਵਿਜੇ ਚਾਚਾ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ‘ ਇਸ ਧੀਅ ਦੀ ਘਰ ਚੋਂ ਡੋਲੀ ਤੋਰਾਂਗਾ, ਅਰਥੀ ਨਹੀਂ ’। ਵਿਜੇ ਨੇ ਹੁਣ ਅੱਠ ਸਾਲ ਦੀ ਉਸ ਬੱਚੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਘਰ ਧੀਅ ਬਣਾ ਕੇ ਲਿਆਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਲਾਤਕਾਰ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਪੇਟ ਦੀ ਟੀ.ਬੀ ਵੀ ਹੈ। ਦਰਸ਼ਨਾਂ ਗੋਇਲ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋਵਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਹੁਣ ਸਾਹ ਨਹੀਂ ਲੈਂਦੀ।