ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ 
         ਤੇਰਾ ਕਰਮ, ਮੇਰਾ ਧਰਮ
                    ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਗੋਲਕ ‘ਚ ਅੱਜ ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੇ 1600 ਰੁਪਏ ਦੀ ਭੇਟਾ ਪਾਈ। ਬਠਿੰਡਾ-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸੜਕ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਪਿੰਡ ਜੀਦਾ ਦੇ ਟੌਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਨਵੇਂ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਡਟੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੀ ਇੱਥੇ ਕਈ ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਤਾਇਨਾਤੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਪਿਓ ਦਾਦਿਆਂ ਸਿਰ ਪਈ ਬਿਪਤਾ ਨੂੰ ਨੇੜਿਓਂ ਤੱਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਲਈ ਗੁਪਤ ਦਾਨ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਤਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਅੱਜ ਕੁਝ ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਗੱਜ ਵੱਜ ਕੇ 1600 ਰੁਪਏ ਦਾ ਫ਼ੰਡ ਕਿਸਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਲਈ ਦਿੱਤਾ। ਕਿਸਾਨ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਬਾਕਾਇਦਾ ਸਟੇਜ ਤੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦਾ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਰੇਲ ਮਾਰਗਾਂ ਅਤੇ ਟੌਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਪਹਿਲੀ ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਬੈਠੇ ਹਨÍ  ਸਮੁੱਚਾ ਸਮਾਜ ਇਸ ਸੰਕਟ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਹੁਣ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੀ ਬਾਂਹ ਬਣਨ ਲੱਗਾ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ-ਜ਼ੀਰਕਪੁਰ ਅਤੇ ਬਠਿੰਡਾ-ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਸੜਕ ਮਾਰਗਾਂ ‘ਤੇ ਪੈਂਦੇ ਟੌਲ ਪਲਾਜ਼ਿਆਂ ‘ਤੇ ਜੋ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਲਈ ਰਾਹਗੀਰਾਂ ਨੇ ਹੱਥ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਭੇਟਾ ਦੇਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।                                                                                                                                                      ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਬਸੰਤ ਸਿੰਘ ਕੋਠਾਗੁਰੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਪੁਲੀਸ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਗੁਪਤ ਦਾਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਆਗੂ ਬਸੰਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਟੌਲ ਤੋਂ ਲੰਘਦੇ ਰਾਹਗੀਰ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਹੀ ਦਿਲ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਦਾਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਇਸ ਟੌਲ ‘ਤੇ 15 ਹਜ਼ਾਰ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਇਕੱਠੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੂਸਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ਦੇ ਟਰੱਕ ਚਾਲਕ ਵੀ ਰਾਤ ਨੂੰ ਗੱਡੀ ਰੋਕ ਦੇ 50 ਰੁਪਏ ਤੋਂ 200 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਭਗਤਾ ਭਾਈਕਾ ਦੇ ਡਾ. ਦਿਉਲ ਨੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਕੇਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸੇਬਾਂ ਦਾ ਲੰਗਰ ਲਾਇਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਟਰੱਕ ਅਪਰੇਟਰਾਂ ਨੇ ਕੇਲਿਆਂ ਦਾ ਲੰਗਰ ਲਾਇਆ। ਕਿਸਾਨ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਬਲਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫ਼ਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ‘ਚੋਂ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਫ਼ਲ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਰਹੇ ਹਨ। ਤਰਨ ਤਾਰਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਸ਼ੇਰੋਂ ਦੇ ਟੌਲ ਪਲਾਜ਼ਾ ‘ਤੇ 3 ਅਕਤੂਬਰ ਤੋਂ ਕਿਸਾਨ ਧਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੈ, ਜਿਥੇ ਰਾਹਗੀਰ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾਨ ਵਜੋਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਵਾਨੀਗੜ੍ਹ ਲਾਗੇ ਪਿੰਡ ਕਾਲਾਝਾੜ ਦੇ ਟੌਲ ਪਲਾਜ਼ੇ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਧਰਨਾ ਲਾ ਕੇ ਬੈਠੇ ਹਨ।ਬੀਕੇਯੂ ਦੇ ਬਲਾਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਜਾਇਬ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਹਗੀਰਾਂ ਤੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਛੇ ਤੋਂ ਸੱਤ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਆ ਰਹੀ ਹੈ। ਕਈ ਸਾਈਕਲਾਂ ਅਤੇ ਫੜ੍ਹੀ ਰੇਹੜੀ ਵਾਲੇ ਵੀ ਦਸ ਦਸ ਰੁਪਏ ਦਾ ਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਲੰਘਦੇ ਹਨ। ਪਟਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਪਿੰਡ ਧਬਲਾਨ ਕੋਲ ਰੇਲ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨ ਬੈਠੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਹਿਰੀ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਫਰੂਟ ਭੇਜੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।                                                                                                                                                        ਪਾਤੜਾਂ ਵਿਖੇ ਰਿਲਾਇੰਸ ਪੰਪ ‘ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਧਰਨਾ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਚੋਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਲੰਗਰ ਇਸ ਧਰਨੇ ਵਿਚ ਪੁੱਜ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕੋਠਾ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦੁਕਾਨਦਾਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਭਲਕੇ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਛੋਲੇ ਪੂਰੀਆਂ ਦਾ ਲੰਗਰ ਲਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਬਾਜਕ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਬਲਦੇਵ ਸਿੰਘ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਦਫਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵਿਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਗੁਰੂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਘਰ ਘਰ ਚੋਂ ਲੰਗਰ ਤਿਆਰ ਹੋ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਗੁਰੂ ਘਰਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਕ ਧਰਨਿਆਂ ਵਿਚ ਰਸਦ ਦੇ ਲੰਗਰ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੇ ਹਨ।ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਮਾਈਸਰਖਾਨਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਨੇ ਆਪਣੇ ਘਰ ਜੰਮੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਲਈ ਪੰਜ ਸੌ ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਿਆਸੀ ਧਿਰ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਵੱਲੋਂ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਲਈ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਜੇਬ੍ਹ ਨਹੀਂ ਢਿੱਲੀ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਪਹਿਲੀ ਦਫ਼ਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਹਰ ਘਰ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਸਮਝ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਇਹ ਰਮਜ਼ ਸਮਝ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।