ਮਾਂ ਦੀ ਚੀਸ 
                                     ਕੌਣ ਜਾਣੇ ਪੀੜ ਪਰਾਈ..! 
                                                        ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ 

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਮੋੜ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹੀ ਬਿਰਧ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੂੰ ਹਰ ਮੋੜ ’ਤੇ ਦੁੱਖ ਟੱਕਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਾਈ ਨੇ ਟੱਕਰ ਲਈ, ਕਦੇ ਹਾਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਕੰਗਨਾ ਰਣੌਤ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ਅਦਾਲਤ ’ਚ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੀ ਤਾਂ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੇ ਚੇਤਿਆਂ ’ਚ ਮੁੜ ਉਹ ਬੋਲ ਘੁੰਮੇ ਜਿਹੜੇ ਕੰਗਨਾ ਨੇ ਕਿਸਾਨੀ ਘੋਲ ਵੇਲੇ ਬੋਲੇ ਸਨ। ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਕਈ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸੰਘਰਸ਼ੀ ਝੰਡਾ ਚੁੱਕ ਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਤਿੰਨ ਖੇਤੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜਦ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਜੂਹ ’ਚ ਬੈਠੀ ਸੀ ਤਾਂ ਕੰਗਨਾ ਨੇ ਟਵੀਟ ਕਰਕੇ ਸੌ ਰੁਪਏ ਲੈ ਕੇ ਆਉਣ ਵਾਲੀ ‘ਭਾੜੇ ਦੀ ਔਰਤ’ ਦੱਸਿਆ ਸੀ।  ਕੰਗਨਾ ਦੇ ਬੋਲਾਂ ਦੀ ਟੀਸ ਅੱਜ ਵੀ ਇਸ ਬਿਰਧ ਨੂੰ ਭੁੱਲੀ ਨਹੀਂ। ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਨੇ ਜਦੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਬਹਾਦਰਗੜ੍ਹ ਜੰਡੀਆਂ ਦੀ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਪੰਡ ਫਰੋਲੀ ਤਾਂ ਇੰਜ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਸਭ ਭੀੜਾਂ ਇਸ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਹੀ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਜਦੋਂ ਕੰਗਨਾ ਰਣੌਤ ਬਠਿੰਡਾ ਪੁੱਜੀ ਤਾਂ ਬਿਰਧ ਮਾਈ ਦੇ ਇਕਲੌਤੇ ਪੁੱਤ ਗੁਰਦਾਸ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਹਸਪਤਾਲ ਚੋਂ ਛੁੱਟੀ ਮਿਲੀ।

        ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਰਦਾਸ ਨੂੰ  ਖੇਤਾਂ ’ਚ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਸੱਪ ਨੇ ਡੱਸ ਲਿਆ ਸੀ। ਗੁਰਦਾਸ ਹਸਪਤਾਲ ’ਚ ਜੂਝ ਰਿਹਾ ਸੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਬਾਪ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੀ ਜੇਬ ਖ਼ਾਲੀ ਸੀ। ਬਾਪ ’ਤੇ ਬਿਪਤਾ ਪਈ ਤਾਂ ਤਿੰਨ ਧੀਆਂ ਨੇ ਫ਼ਰਜ਼ ਨਿਭਾਇਆ। ਦੋ ਲੱਖ ਦੇ ਇਲਾਜ ਦਾ ਖਰਚਾ ਧੀਆਂ ਨੇ ਚੁੱਕਿਆ। 80 ਸਾਲ ਦਾ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਧੀਆਂ ਦੇ ਘਰੋਂ ਤਾਂ ਮਾਪੇ ਪਾਣੀ ਨੀ ਪੀਂਦੇ ਪ੍ਰੰਤੂ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਦੁੱਖਾਂ ਦਾ ਪਹਾੜ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਟੁੱਟ ਪਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਬਿਰਧ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੀ ਨੂੰਹ ਰਾਣੀ ਕੌਰ ਸੰਖੇਪ ਬਿਮਾਰੀ ਮਗਰੋਂ ਇਸ ਜਹਾਨੋਂ ਚਲੀ ਗਈ। ਬੇਔਲਾਦ ਰਾਣੀ ਕੌਰ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖ ਗਈ। ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਅੱਜ ਕੋਈ ਵਾਰਸ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ। ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਆਖਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਦੀ ਉਹ ਵਿਆਹ ਕੇ ਆਈ ਹੈ, ਉਸ ਨੇ ਨਾ ਦਿਨ ਦੇਖਿਆ ਤੇ ਨਾ ਰਾਤ, ਪਤੀ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਖੇਤਾਂ ’ਚ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਮਿੱਟੀ ਹੁੰਦੀ ਰਹੀ।ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦਿਨ ਭਰ ਸਬਜ਼ੀ ਤੋੜਦੀ ਤੇ ਪਤੀ ਸਾਈਕਲ ’ਤੇ ਬਠਿੰਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵੇਚਣ ਜਾਂਦਾ। ਲਾਭ ਸਿੰਘ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਰਤ ਤੋਂ ਸਿਵਾਏ ਕਦੇ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। 

         ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਦੀ ਪੈਲੀ ਹਰ ਸਾਲ ਜੁਆਬ ਦੇਣ ਲੱਗੀ ਤਾਂ ਕਰਜ਼ੇ ਦੀ ਪੰਡ ਭਾਰੀ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਇਕੱਲੀ ਬੈਂਕ ਦਾ ਸਾਢੇ ਸੱਤ ਲੱਖ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਸਿਰ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਨੇ ਲਾਭ ਸਿੰਘ ’ਤੇ ਕੇਸ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੈਲ਼ੀਆਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤਾਂ ’ਚ ਅਰਦਲੀ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਮਾਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫ਼ਸਲਾਂ ਨੇ ਕਾਹਦੀ ਮਾਰ ਪਾਈ, ਕਰਜ਼ੇ ਨੇ ਮਰਨ ਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਕਦੇ ਸੁੱਖ ਦਾ ਸਾਹ ਨਾ ਲੈਣ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਹ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਕੌੜੇ ਘੁੱਟਾਂ ਨੂੰ ਮਿੱਠੀ ਕਰਕੇ ਪੀਂਦੀ ਰਹੀ। ਕਰੀਬ 80 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੀ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨਾਲ ਜਦੋਂ ਅੱਜ ਕੰਗਨਾ ਵੱਲੋਂ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗੇ ਜਾਣ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸ ਨੇ ਆਖਿਆ, ‘ਪੁੱਤ! ਹਾਥੀ ਤੇ ਕੀੜੀ ਦਾ ਕਾਹਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਇਕੱਲੀ ਅਣਖ ਹੀ ਬਚੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖ ਦਿਆਂ।’ ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਚਾਰ ਸਾਲ ਤੱਕ ਇਸ ਬੀਬੀ ਨੇ ਬਾਤ ਨਹੀਂ ਪੁੱਛੀ ਤੇ ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਪੀੜ ਦਾ ਰੋਣਾ ਰੋ ਰਹੀ ਹੈ, ਸਾਡੀ ਪੀੜ ਨੂੰ ਤਾਂ ਕਦੇ ਨੀ ਜਾਣਿਆ।

         ਪਰਿਵਾਰ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੋਲਣ ਨੀ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਭੀੜ ਪਈ ਤੋਂ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਹੁੜੀ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਇੱਕ ਨਾਇਕਾ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਉੱਭਰੀ ਤਾਂ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਬੇਬੇ ਨੂੰ ਪਿੰਡ ਆ ਕੇ ਸੋਨੇ ਦੇ ਮੈਡਲ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ‘ਆਪ’ ਦੇ ਸੁਪਰੀਮੋ ਅਰਵਿੰਦ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਨੇ ਵੀ ਪੰਜਾਹ ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਚੈੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।  ਸਾਲ 2021 ’ਚ ਮਹਿੰਦਰ ਕੌਰ ਨੇ ਕੰਗਨਾ ਰਣੌਤ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਬਠਿੰਡਾ ਅਦਾਲਤ ’ਚ ਫ਼ੌਜਦਾਰੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦਾਇਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਅਦਾਕਾਰਾ ਕੰਗਣਾ ਰਣੌਤ ਨੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕੀਤੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਕਿਧਰੇ ਵੀ ਕੋਈ ਰਾਹਤ ਨਾ ਮਿਲੀ। ਆਖ਼ਰ ਅੱਜ ਕੰਗਨਾ ਨੂੰ ਬਠਿੰਡਾ ਅਦਾਲਤ ’ਚ ਪੇਸ਼ੀ ’ਤੇ ਆਉਣਾ ਪਿਆ।