Monday, February 19, 2018

                        ਗੁੰਡਾ ਪਰਚੀ
  ਫੰਡਰਾਂ ਦੀ ਖੱਲ ਲਾਹੁਣ ਤੁਰੇ ਠੇਕੇਦਾਰ 
                       ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ’ ਦੀ ਮਾਰ ‘ਫੰਡਰ ਪਸ਼ੂ’ ਵੀ ਝੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੇਜੁਬਾਨਾਂ ਦੀ ਖੱਲ ਲਾਹ ਕੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਚੌਧਰੀ ਜੇਬਾਂ ਭਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਛੱਤਰ ਹੇਠ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ’ ਵਸੂਲੀ ਦਾ ਧੰਦਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ-ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ-ਰਾਜਸਥਾਨ ਸੀਮਾ ’ਤੇ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ ਨਾਕੇ’ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਸਰੇ ਸੂਬਿਆਂ ’ਚ ਜਾਂਦੇ ਪਸ਼ੂਆਂ ’ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਗੱਡੀ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਤੱਕ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ’ ਵਸੂਲਦੇ ਹਨ। ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਸੈਂਕੜੇ ਵਾਹਨ ਪੰਜਾਬ ਚੋਂ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ। ਪਸ਼ੂ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਨਿੱਤ ਲੱਖਾਂ ਦਾ ਸੇਕ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਡੇਰਾ ਬੱਸੀ ਖ਼ਿੱਤੇ ’ਚ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ’ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਚੀ ਹੈ ਜਿਥੇ ਮੀਟ ਪਲਾਂਟ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਸੂਰਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਸੂਲੀ ਦੇ ਘੇਰੇ ਵਿਚ ਲੈ ਲਿਆ ਹੈ। ਪੇਂਡੂ ਵਿਕਾਸ ਤੇ ਪੰਚਾਇਤ ਵਿਭਾਗ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲਿਆਂ ਦਾ 1 ਜੁਲਾਈ 2017 ਤੋਂ 30 ਜੂਨ 2018 ਤੱਕ ਦਾ ਠੇਕਾ ‘ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕੈਟਲ ਫੇਅਰ ਆਰਗੇਨਾਈਜ਼ਰ’ ਨੂੰ 105.50 ਕਰੋੜ ਵਿਚ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ 2016-17 ਵਿਚ ‘ਰਾਜਪੁਰਾ ਕੈਟਲ ਫੇਅਰ ਟਰੇਡਰਜ਼’ ਕੋਲ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 45 ਸ਼ਹਿਰਾਂ ’ਚ ਹਰ ਮਹੀਨੇ 42 ਪਸ਼ੂ ਮੇਲੇ ਲੱਗਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਮੌੜ ,ਰਾਮਪੁਰਾ ਤੇ ਧਨੌਲੇ ਦੇ ਵੱਡੇ ਮੇਲੇ ਹਨ।
                    ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਨੇ 3 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲੇ ਠੇਕੇ ਤੇ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਫਰਮ ਨਾਲ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਕੀਤਾ।ਪੰਜਾਬ ਕੈਟਲ ਫੇਅਰਜ਼ (ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ) ਐਕਟ 1967 ਤਹਿਤ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲਿਆਂ ਵਿਚ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੀ ਖਰੀਦੋ ਤੇ ਚਾਰ ਫੀਸਦੀ ਫੀਸ ਵਸੂਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਸਰਕਾਰ ਫੀਸ ਵਸੂਲਦੀ ਸੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਗਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੇਲਿਆਂ ਨੂੰ ਠੇਕੇ ਤੇ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਦੋਂ ਕਿ ਐਕਟ ਵਿਚ ਠੇਕੇ ਤੇ ਦੇਣ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਹੀ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ’ ਦਾ ਰਾਹ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ। ਐਕਟ ਅਨੁਸਾਰ ‘ਪਸ਼ੂ ਮੇਲੇ’ ’ਚ ਹੀ ਸਰਕਾਰੀ ਫੀਸ ਵਸੂਲੀ ਜਾਣੀ ਹੈ। ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਦੇ ‘ਭਾੜੇ ਦੇ ਬੰਦੇ’ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ‘ਗੁੰਡਾ ਪਰਚੀ’ ਵਸੂਲ ਰਹੇ ਹਨ। ‘ਗੁੰਡਾ ਪਰਚੀ’ ਦੇ ਸਤਾਏ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਨੇ (ਸੀਡਬਲਿਊ ਨੰਬਰ 6730 ਆਫ 2016) ਰਾਹਤ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਵਸੂਲੀ ਤੇ ਰੋਕ ਲਾਈ ਸੀ। ਪਸ਼ੂ ਵਪਾਰੀਆਂ ਨੇ 16 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੂੰ ਪੱਤਰ ਲਿਖਿਆ ਕਿ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਗ਼ੈਰਕਨੂੰਨੀ ਨਾਕੇ ਲਗਾ ਕੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪਸ਼ੂ ਇੱਕ ਹਜ਼ਾਰ ਤੋਂ 1500 ਰੁਪਏ ਵਸੂਲੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।
                 ਇਵੇਂ ਖਿੜਕੀਆਂ ਵਾਲਾ (ਮੁਕਤਸਰ) ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਸ਼ਮਸ਼ੇਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਸਰਦੂਲਗੜ ਥਾਣੇ ਵਿਚ 23 ਜੁਲਾਈ 2017 ਨੂੰ ਲਿਖਤੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਹਰਿਆਣਾ ਵਿਚ ਪਸ਼ੂ ਵੇਚਣ ਜਾਣ ਤੋਂ ਗ਼ੈਰਕਨੂੰਨੀ ਨਾਕੇ ਤੇ ਰੋਕਿਆ ਗਿਆ ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪਸ਼ੂ 1500 ਰੁਪਏ ਮੰਗੇ ਗਏ।ਸੂਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਡਬਵਾਲੀ ਮਲੋਟ ਰੋਡ, ਮਾਨਸਾ ’ਚ ਖੈਰਾ ਕੈਂਚੀਆਂ, ਸੰਗਰੂਰ ਪਟਿਆਲਾ ’ਚ ਖਨੌਰੀ ਕੋਲ,ਫਾਜਿਲਕਾ ’ਚ ਸੀਤੋ ਗੁੰਨੋ ਕੋਲ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਨਾਕੇ ਲਾਏ ਹਨ। ਪਸ਼ੂ ਵਪਾਰ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਮੀਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੌਦਾਗਰ ਮੌੜ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 28 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਸਰਦੂਲਗੜ ਥਾਣੇ ਵਿਚ ‘ਗੁੰਡਾ ਬ੍ਰੀਗੇਡ’ ਦਾ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਫੜਾਇਆ ਸੀ, ਬਾਕੀ ਤਿੰਨ ਜਣੇ ਭੱਜ ਗਏ ਸਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ ਕੋਲ ਮੌਜੂਦ ਸਬੂਤ ‘ਸਰਕਾਰੀ ਫੀਸ’ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਹੁੰਦੀ ਵਸੂਲੀ ਦੀ ਹਾਮੀ ਭਰਦੇ ਹਨ  ਸਬੂਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮੰਡੀ ਕਿੱਲਿਆਂ ਵਾਲੀ ’ਚ ਹਰ ਸ਼ੱੁਕਰਵਾਰ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਨੇ ਜੁਲਾਈ 2017 ਵਿਚ (ਜੁਲਾਈ 10,16, 18,19, 22, 29 ਤੇ 30 ਜੁਲਾਈ) ਨੂੰ ਸਰਕਾਰੀ ਰਸੀਦਾਂ ਕੱਟ ਕੇ ਵਸੂਲੀ ਕੀਤੀ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਰੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੱੁਕਰਵਾਰ ਨਹੀਂ ਸੀ।
                     ਐਕਟ ਅਨੁਸਾਰ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲਾ ਫੀਸ ਸਿਰਫ਼ ‘ਪਸ਼ੂ ਮੇਲੇ’ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹੀ ਵਸੂਲੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਰਸੀਦਾਂ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਕੱਟ ਕੇ  ਦੂਸਰੇ ਰਾਜਾਂ ’ਚ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਟਰੱਕਾਂ,ਕੈਂਟਰਾਂ ਦੇ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੰਬਰ ਵੀ ਪਾਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਮਿਸਾਲ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਫਾਜਿਲਕਾ ਤੋਂ ਯੂ.ਪੀ ਜਾ ਰਹੇ ਵਾਹਨ ਨੰਬਰ ਪੀਬੀ 22 ਕੇ6189 ਤੋਂ 28 ਜੁਲਾਈ 2017 ਨੂੰ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਵਸੂਲੇ ਗਏ। ਬੀ.ਕੇ.ਯੂ (ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸੁਰਜੀਤ ਫੂਲ ਅਤੇ ਮਾਲਵਾ ਯੂਥ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਲਖਵੀਰ ਸਧਾਣਾ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਰਾਮਪੁਰਾ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਤਿੰਨ ਗੁਣਾ ਜਿਆਦਾ ਫੀਸ ਵਸੂਲਦੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਫੜ ਲਏ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਕੇ ਖਹਿੜਾ ਛੁਡਾਇਆ ਸੀ। ਲੋੜ ਪੈਣ ਤੇ ਮੁੜ ਮੋਰਚਾ ਖੋਲਣਗੇ। ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਵਿਚ ਅਕਾਲੀ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਦੋਵੇਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ।
                    ਐਕਟ ਤੋਂ ਲਾਂਭੇ ਜਾ ਕੇ ਠੇਕੇਦਾਰ ਜਰਮਾਨੇ ਵੀ ਵਸੂਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਪਸ਼ੂ ਵਪਾਰ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਸਤਿਨਾਮ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਫਸਰਾਂ ਤੇ ਪੁਲੀਸ ਦੀ ਮਿਲੀਭੁਗਤ ਨਾਲ ‘ਗੁੰਡਾ ਟੈਕਸ’ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਐਕਟ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪਹਿਲਾਂ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲੇ ਠੇਕੇ ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਤਾਂ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਵਿਚ ਐਕਟ ਦੇ ਉਲਟ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪਸ਼ੂ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਫੀਸ ਵਸੂਲਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੱਤੀ ਜੋ ਗ਼ੈਰਕਨੂੰਨੀ ਹੈ। ਇਸ ‘ਆਗਿਆ’ ਪਿਛੇ ਕਈ ਰਾਜ ਹਨ।
                           ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਅਨੁਸਾਰ ਫੀਸ ਵਸੂਲਦੇ ਹਾਂ : ਵਿਰਕ
‘ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕੈਟਲ ਫੇਅਰ’ ਫਰਮ ਦੇ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਰਾਮ ਵਿਰਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਅਨੁਸਾਰ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚੈਕਿੰਗ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਫੀਸ ਵਸੂਲਦੇ ਹਨ ਜੋ ਗੁੰਡਾ ਪਰਚੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਵਧਾਏ ਠੇਕੇ ਕਰਕੇ ਘਾਟਾ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਕੁਝ ਵਪਾਰੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੇਲ੍ਹ ਕਰਨ ਲਈ ਬਦਨਾਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਮੰਡੀਆਂ ’ਚ ਸਭ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ ਤੇ ਕੋਈ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ।
                                      ਐਕਟ ’ਚ ਸੋਧ ਕਰਾਂਗੇ : ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ
ਪੰਚਾਇਤ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਸਬੰਧਿਤ ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜੋਗਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਤਰਕ ਸੀ ਕਿ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਪਸ਼ੂ ਵਪਾਰੀ ਖਰੀਦੋ ਫਰੋਖਤ ਕਰਦੇ ਸਨ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਐਗਰੀਮੈਂਟ ਵਿਚ ਠੇਕੇਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮੇਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਚੈਕਿੰਗ ਤੇ ਫੀਸ ਵਸੂਲਣ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਨਗੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇਹ ਐਕਟ ਤੋਂ ਉਲਟ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਸ ਐਕਟ ਵਿਚ ਜਲਦੀ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।


No comments:

Post a Comment