ਏਥੇ ਬਲਦੇ ਦੀਵੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੇ, ਨਾ ਹਾਕਮ ਭਰਨ ਹੁੰਗਾਰਾ
ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਇਕੱਲਾ ਬਠਿੰਡਾ ਥਰਮਲ ਨੂੰ ਜਿੰਦਰਾ ਨਹੀਂ ਵੱਜਿਆ, ਸੈਂਕੜੇ ਪ੍ਰਵਾਰਾਂ ਦੇ ਘਰਾਂ ’ਚ ਘਾਹ ਉੱਗਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਵਾਰਾਂ ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਗਢੀਰਾ ਰੋੜ੍ਹਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਇੱਕੋ ਕਲਮ ਝਰੀਟ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਵਾਰਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ’ਚ ਨਵੀਂ ਛਿੰਗੜੀ ਛੇੜ ਦਿੱਤੀ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਘਰਾਂ ’ਚ ਸੰਨਾਟੇ ਵਰਗੀ ਚੁੱਪ ਦਾ ਵਾਸਾ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸਿਰਫ਼ ਲੋਕ ਤਾਕਤ ਦਾ ਮੁੱਕਾ ਬਚਿਆ ਹੈ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਬਠਿੰਡਾ ਥਰਮਲ ਦੇ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੇ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੇ 635 ਕੱਚੇ ਕਾਮਿਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਸੂਤ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ 57 ਦਿਨਾਂ ਤੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਮਿੰਨੀ ਸਕੱਤਰੇਤ ਅੱਗੇ ਇਹ ਕੱਚੇ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ‘ਪੱਕੇ ਮੋਰਚੇ’ ’ਚ ਬੈਠੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਘਰ ਘਰ ਨੌਕਰੀ ਦੇਣ ਦੇ ਐਲਾਨ ਵਾਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ੀ ਟੈਂਟ ਨਜ਼ਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਨਾਲ ਘਰਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਫਰੋਲੇ ਗਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹੋਂ ਇਹੋ ਨਿਕਲਿਆ ਕਿ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਬਾਦਲ ਨੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅਰਮਾਨਾਂ ਦਾ ਗਾਟਾ ਹੀ ਵੱਢ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਮਹਿਮਾ ਸਰਜਾ ਦੇ ਕੱਚੇ ਕਾਮੇ ਜਗਸੀਰ ਸਿੰਘ ਲਈ ਉਦੋਂ ਹੀ ਬੋਦੀ ਵਾਲਾ ਤਾਰਾ ਚੜ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਥਰਮਲ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਜਨਵਰੀ ਤੋਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਅਲਵਿਦਾ ਆਖ ਗਈ। ਇੱਕੋ ਵੇਲੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੇ ਦੋ ਪਹਾੜ ਡਿੱਗੇ। ਇਵੇਂ ਕੱਚੇ ਕਾਮੇ ਗਗਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਕੋਲੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨੌਕਰੀ ਖੱੁਸ ਗਈ ਤੇ ਫਿਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀ ਮਾਂ ਉਰਮਿਲਾ ਜਹਾਨੋਂ ਚਲੀ ਗਈ। ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਦੇ ਉਹ ਮਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਨਾ ਸਕਿਆ। ਇਹੋ ਝੋਰਾ ਉਸ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਚੋਭ ਮਾਰੇਗਾ। ਥਰਮਲ ਕਾਮਾ ਪ੍ਰਸ਼ੋਤਮ ਦਾਸ ਆਪਣੇ ਖੋਟੇ ਭਾਗਾਂ ਨੂੰ ਕੋਸਦਾ ਹੈ। ਥਰਮਲ ਬੰਦੀ ਮਗਰੋਂ ਉਹ ਆਪਣੀ ਲੜਕੀ ਕੰਚਨ ਰਾਣੀ ਨੂੰ ਨਰਸਿੰਗ ਕੋਰਸ ’ਚ ਕਿਸੇ ਤਣ ਪਤਨ ਨਹੀਂ ਲਾ ਸਕਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੇਢ ਸਾਲ ਦਾ ਕੋਰਸ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੁਣ 70 ਹਜ਼ਾਰ ਫ਼ੀਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। ਅੱਧ ਵਿਚਾਲੇ ਕੋਰਸ ਛਡਵਾਉਣ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਚਾਰਾ ਨਹੀਂ ਬਚਿਆ। ਕੰਚਨ ਰਾਣੀ ਦੀ ਸੱਧਰ ਤੇ ਥਰਮਲ ਨੇ ਅਣਕਿਆਸੀ ਕਾਲਖ ਫੇਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸੁਰਿੰਦਰ ਕੁਮਾਰ ਉਦੋਂ ਗੱਚ ਭਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਪਣੀਆਂ ਸਕੂਲ ਪੜ੍ਹਦੀਆਂ ਧੀਆਂ ਦੇ ਬੂਟ ਫਟੇ ਹੋਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ ਮਾਂ ਦੇ ਫਰੈਕਚਰ ਹੋਏ ਪੈਰ ਦਾ ਦਰਦ ਬਿਆਨਦਾ ਹੈ। ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਂ ਨੇ ਪੈਰਾਂ ਨਾਲ ਲੀਰਾਂ ਲਪੇਟ ਲਈਆਂ ਹਨ, ਦਰਦ ਦੀ ਚੀਸ ਨੂੰ ਮਾਂ ਥਰਮਲ ਬੰਦੀ ਦੇ ਫੱਟ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਆਖਦੀ ਹੈ। ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਰਾਮ ਵਰੁਣ ਨੂੰ ਇਹੋ ਮਲਾਲ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋਵੇਂ ਧੀਆਂ ਨੂੰ ਕਾਲਜ ਪ੍ਰਬੰਧਕਾਂ ਨੇ ਫ਼ੀਸ ਭਰੇ ਬਿਨਾਂ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਵਿਚ ਨਹੀਂ ਬੈਠਣ ਦੇਣਾ। ਰਾਮ ਵਰੁਣ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕਿਧਰੋਂ ਪੈਸੇ ਨਾ ਜੁੜੇ ਤਾਂ ਧੀ ਡੋਲੀ ਤੇ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਸਮੇਂ ਦੀ ਰਮਜ਼ ਨੂੰ ਸਮਝ ਲੈਣਗੀਆਂ ਕਿ ਹਾਕਮਾਂ ਲਈ ਹਰ ਧੀ ਭੈਣ ਇੱਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਆਗੂ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਖ਼ੁਦ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਖੱੁਸ ਗਿਆ ਤੇ ਮਕਾਨ ਮਾਲਕ ਦਾ ਕਿਰਾਇਆ ਨਹੀਂ ਤਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਦੁਕਾਨਦਾਰ ਨੇ ਰਾਸ਼ਨ ਦੇਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅਖੀਰ ਪਤਨੀ ਦੇ ਗਹਿਣੇ 6500 ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਗਿਰਵੀ ਰੱਖੇ ਹਨ।
ਕਾਮਤਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਤੇ ਉਸ ਦਾ ਲੜਕਾ ਸੁਰੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਦੋਵੇਂ ਥਰਮਲ ਬੰਦੀ ਨੇ ਵਿਹਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਦੋਵੇਂ ਹੁਣ ਸੰਘਰਸ਼ੀ ਪਿੜ ਚੋਂ ਠੰਢਾ ਬੱੁਲ੍ਹਾ ਉਡੀਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਾਮਤਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਦ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇਸ ਮਹੀਨੇ ਆਪਣਾ ਸਾਈਕਲ 500 ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਵੇਚ ਕੇ ਘਰ ਦਾ ਰਾਸ਼ਨ ਲੈਣਾ ਪਿਆ ਹੈ। ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਤਿਲਕ ਰਾਜ ਜਦੋਂ ਸੰਘਰਸ਼ੀ ਰਾਹ ਤੇ ਪੈ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਬੱਕਰੀਆਂ ਮਰ ਗਈਆਂ। ਉਸ ਕੋਲ ਹੁਣ ਕੋਈ ਢਾਰਸ ਨਹੀਂ ਬਚੀ ਹੈ। ਮਾਲੀ ਤੰਗੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਲੈ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਹੱਥ ਤਾਂ ਖ਼ਾਲੀ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮੁੱਕੇ ਤਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੰਘਰਸ਼ੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡੋਲਣ ਨਹੀਂ ਦੇ ਰਿਹਾ। ਰਾਮ ਲਾਲ ਦਾ ਚੌਥੀ ਵਿਚ ਪੜਦਾ ਬੇਟਾ ਵਰੁਣ ਦਿਲ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹੈ। ਇਹ ਬੱਚਾ ਰੋਸ ਮਾਰਚਾਂ ’ਚ ਉੱਚੀ ਉੱਚੀ ਨਾਅਰਾ ਮਾਰਦਾ ਰਿਹਾ, ਅਖੀਰ ਉਸ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਵਧ ਗਈ। ਰਾਮ ਲਾਲ ਆਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਲਾਜ ਲਈ ਹੁਣ ਕਿਹੜਾ ਖੂਹ ਪੁਟਾ।
ਕਾਮਿਆਂ ਦੇ ਤੰਬੂ ਨੇ ਕਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਹਲੂਣਿਆ ਜੋ ਦਿਨ ਵਿਚ ਕਈ ਕਈ ਵਾਰ ਇਸ ਤੰਬੂ ਕੋਲ ਲੰਘਦਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ 57 ਦਿਨਾਂ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਆਪਣੀ ਚੁੱਪ ਨਹੀਂ ਤੋੜੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਲੋਕ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਠੇਕਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਆਗੂ ਵਿਜੇ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 57 ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਪੁਲੀਸ ਕੇਸ ਮਿਲੇ ਹਨ। ਰਾਜੇ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰੋਸ ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਖੇਡ ਤਮਾਸ਼ਾ ਹੀ ਸਮਝਿਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਕਾਮੇ ਹਾਲੇ ਸਬਰ ਦਾ ਘੁੱਟ ਭਰੀ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਜਰਨੈਲੀ ਪਹੇ ਤੋਂ ਉਤਰ ਗਏ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਾਹਣੀਂ ਪਾ ਲੈਣਗੇ।
ਰੁੱਤ ਟਿੱਕ ਕੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਨਹੀਂ : ਸੰਧੂ
ਤਾਲਮੇਲ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਆਗੂ ਗੁਰਸੇਵਕ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਖ਼ਜ਼ਾਨਾ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਹੱਲੇ ਹੀ ਪੰਜੀ ਦਾ ਭੌਣ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਬਾਦਲ ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਆਖਦੇ ਸਨ ਕਿ ‘ਜਦੋਂ ਉਹ ਗਿੱਦੜਬਹੇ ਵਾਲੇ ਪਾਸਿਓ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਥਰਮਲ ਦੀਆਂ ਬੰਦ ਚਿਮਨੀਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਮਨ ਉਦਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।’ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚਿਮਨੀਆਂ ਚੋਂ ਧੂੰਆਂ ਜ਼ਰੂਰ ਨਿਕਲੇਗਾ, ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਬਾਦਲ ਕਰਦੇ ਹੁੰਦੇ ਸਨ। ਹੁਣ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਹੀ ਬਠਿੰਡਾ ਕੋਲੋਂ ਵਿਰਾਸਤ ਖੋਹ ਲਈ, ਕਾਮਿਆਂ ਤੋਂ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਖੋਹ ਲਿਆ। ਰੁੱਤ ਹੁਣ ਟਿੱਕ ਕੇ ਬੈਠਣ ਦੀ ਨਹੀਂ ਰਹੀ।
No comments:
Post a Comment