ਬੱਲੇ ਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀਏ ਸ਼ੇਰ ਬੱਚੀਏ    
                                                                   ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  : ਪੇਂਡੂ ਕੁੜੀ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਮੰਜੂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸ਼ੇਰ ਬੱਚੀ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਲੋਹਾ ਖੇੜਾ ਦੀ ਇਸ ਕੁੜੀ ਨੇ ਲੋਹਾ ਲਿਆ। ਆਪਣੀ ਅਣਖ ਖਾਤਰ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੋ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਾਢੂ ਖਾਂ ਸਮਝਦੇ  ਸਨ। ਇੱਜ਼ਤ ਖਾਤਰ ਦੁਨਾਲੀ ਚੁੱਕੀ। ਇਹੋ ਦੁਨਾਲੀ ਨੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕੁੜੀਆਂ 'ਚ ਜੋਸ਼ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਬੇਸ਼ੱਕ ਹੁਣ ਉਹ ਵਿਦੇਸ਼ ਚਲੀ ਗਈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਚਰਚਾ 'ਚ ਹਾਲੇ ਇੱਥੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ। ਦਲਿਤ ਪਰਵਾਰ ਦੀ ਇਸ ਲੜਕੀ ਵਲੋਂ ਅਣਖ ਲਈ ਚੁੱਕੀ ਬੰਦੂਕ ਨੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੇਂਡੂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਰਾਹ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੈਰ ਪੈਰ 'ਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਗੰਦਗੀ ਚੋਂ ਟੱਪਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਮੰਜੂ ਕੁੜੀਆਂ ਨੂੰ ਗੈਰਤ ਨਾਲ ਜੀਣ ਦਾ ਰਾਹ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸੰਗਰੂਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਲੋਹਾ ਖੇੜਾ ਦੀ ਇਹ ਧੀ ਉਦੋਂ ਦੁਨਾਲੀ ਚੁੱਕਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਜਦੋਂ ਪਿੰਡ ਦੇ ਹੀ ਇੱਕ ਮੁੰਡੇ ਨੇ ਨਿੱਤ ਰਾਹ ਮੱਲ ਕੇ ਉਸਦਾ ਲੰਘਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਆਖਰ ਇੱਕ ਦਿਨ ਮੰਜੂ ਘਰ ਪਈ ਦੁਨਾਲੀ ਲੈ ਕੇ ਛੇੜਖ਼ਾਨੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੁੰਡੇ ਦੇ ਬੂਹੇ 'ਤੇ ਜਾ ਖੜੀ। ਲਲਕਾਰ ਮਾਰੀ ਤੇ ਦੁਨਾਲੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਫਾਇਰ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਮਾਂ ਕੁਲਦੀਪ ਕੌਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੱਚੀ ਦੀ ਪਿੱਠ ਥਾਪੜ ਦਿੱਤੀ। ਭਲਾ ਵੇਲਾ ਸੀ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਲੜਕੇ ਦੇ ਘਰ ਪੁੱਜੀ ਪੰਚਾਇਤ ਨੇ ਇਸ ਬੱਚੀ ਦਾ ਰਾਹ ਰੋਕ ਲਿਆ। ਹੁਣ ਮੰਜੂ ਆਪਣੀ ਅਣਖ ਖਾਤਰ ਹਰ ਲੜਾਈ ਲੜਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਇਸ ਬੱਚੀ ਦੀ ਇਸ ਜੁਰਅਤ ਦੀ ਦਾਦ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਹੁਣ ਸਮਾਜਿਕ ਡਰ 'ਚ ਜੀਅ ਰਹੀਆਂ ਬੱਚੀਆਂ ਨੂੰ ਅਣਖ ਦਾ ਸਬਕ ਸਿਖਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ।
           ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਮਹਿਰਾਜ ਦੀ ਨਗਰ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਸਭਾ ਵਲੋਂ ਇਸ ਲੜਕੀ ਨੂੰ 'ਅਣਖ ਪੰਜਾਬ ਦੀ' ਐਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਬੇਬਾਕ ਕੁੜੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰਾਖੀ ਆਪ ਕਰਨੀ ਪਏਗੀ। ਉਸਨੇ ਲੜਕੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭੈੜੀ ਅੱਖ ਨੂੰ ਭੰਨਣ ਲਈ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰਲੇ ਨੂੰੰ ਜਗਾਉਣ। ਕਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਬੇਪੱਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਦੇਸ਼ 'ਚ ਵੀ ਉਹ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਲਾੜਿਆਂ ਅਤੇ ਗੈਰ ਸਮਾਜੀ ਲੋਕਾਂ ਹੱਥੋਂ ਤੰਗ ਅਤੇ ਜਲੀਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਲੜਕੀਆਂ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਮੰਜੂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕਹਾਣੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਪੇਂਡੂ ਸਕੂਲ ਚੋਂ ਦਸਵੀਂ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਆਪਣੀ ਮਾਸੀ ਕੋਲ ਵਿਸਾਖਾਪਟਨਮ ਚਲੀ ਗਈ ਸੀ ਜਿਥੋਂ ਜਮ੍ਹਾਂ ਦੋ ਦੀ ਪੜਾਈ ਕੀਤੀ। ਫਿਰ ਆਈਲੈਟਸ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਲਈ ਨਿੱਤ ਪਿੰਡ ਲੋਹਾ ਖੇੜਾ ਤੋਂ ਸੰਗਰੂਰ ਸਾਈਕਲ 'ਤੇ ਜਾਣ ਲੱਗੀ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪਿੰਡ ਦਾ ਇੱਕ ਲੜਕਾ ਜੋ ਨਸੇੜੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਸੀ,ਨਿੱਤ ਉਸ ਦਾ ਰਾਹ ਰੋਕਣ ਲੱਗਾ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਜੋਗਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਵੀ ਕਦੇ ਕਦਾਈਂ ਉਸ ਨਾਲ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਦਿਨ ਜਦੋਂ ਲੜਕੇ ਨੇ ਫਿਰ ਛੇੜਖ਼ਾਨੀ ਕੀਤੀ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਲੜਕੇ ਨੂੰ ਵੰਗਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਹੱਥੋ-ਪਾਈ ਹੋ ਗਏ ਤੇ ਆਖਰ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵਿਚ ਵਿਚਾਲੇ ਪੈ ਕੇ ਛੁਡਵਾ ਦਿੱਤਾ। ਲੜਕੇ ਦੇ ਮਾਪੇ ਉਸਨੂੰ ਘਰ ਲੈ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਮੰਜੂ ਦੀ ਮਾਂ ਲੜਕੇ ਦੇ ਘਰ ਗਈ ਤਾਂ ਲੜਕੇ ਨੇ ਫਿਰ ਬੁਰਾ ਭਲਾ ਬੋਲਿਆ। ਲੜਕੀ ਦੀ ਮਾਂ ਕੁਲਦੀਪ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਫਿਰ ਮੰਜੂ ਨੇ ਘਰ ਪਈ ਦੁਨਾਲੀ ਲੋਡ ਕਰ ਲਈ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਨਾਲ ਲੈ ਕੇ ਲੜਕੇ ਦੇ ਘਰ ਵੱਲ ਚੱਲ ਪਈ ਜਿਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੰਚਾਇਤ ਇਕੱਠੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਦੋ ਤਿੰਨ ਫਾਇਰ ਕੀਤੇ ਤੇ ਪੰਚਾਇਤ ਨੇ ਮਾਮਲਾ ਠੰਢਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਮਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੀ ਬੱਚੀ 'ਤੇ ਮਾਣ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੀ ਅਣਖ ਲਈ ਗੈਰ ਸਮਾਜੀ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਟੱਕਰ ਲੈਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਜਦੋਂ ਲੜਕੀ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਾ ਕਿ ਪੰਚਾਇਤ ਨੇ ਮੰਜੂ ਨੂੰੰ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਪੰਚਾਇਤ 'ਤੇ ਸ਼ਿਕਵਾ ਕੀਤਾ।
            ਮੰਜੂ ਨੂੰ ਜਦੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਕਿ ਜੇ ਦੁਨਾਲੀ ਨਾਲ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਤਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪੈਣਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਜੁਆਬ ਸੀ ਕਿ ਗੈਰਤ ਲਈ ਸਭ ਕੁਝ ਮਨਜ਼ੂਰ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਬਾਪ ਦਰਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਜਿਸ ਦੀ ਮਈ 2008 'ਚ ਮੌਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ,ਨੇ ਹਰ ਦੀਵਾਲ਼ੀ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਉਸਨੂੰੰ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਜਸਵੀਰ ਕੌਰ ਨੂੰੰ ਰਾਈਫਲ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਟਰੇਨਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਪਿਤਾ ਬਿਮਾਰ ਰਹਿਣ ਕਰਕੇ ਆਪਣੀ ਬੱਚੀਆਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਰਾਈਫਲ ਦੀ ਟਰੇਨਿੰਗ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਮੰਜੂ ਦਾ ਬਾਪ ਪਟਵਾਰੀ ਸੀ ਤੇ ਹੁਣ ਮੰਜੂ ਦੇ ਪਰਵਾਰ ਕੋਲ ਕੋਈ ਜ਼ਮੀਨ ਜਾਇਦਾਦ ਨਹੀਂ ਤੇ ਗੁਜ਼ਾਰੇ ਦਾ ਸਾਧਨ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਉਸਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਹਰ ਲੜਕੀ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਦੀ ਰਾਖੀ ਲਈ ਮਦਦ ਕਰਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੈ ਤਾਂ ਜੋ ਮਾੜੇ ਅਨਸਰਾਂ ਨੂੰੰ ਸਬਕ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਪਿੰਡ ਲੋਹਾ ਖੇੜਾ ਦੀ ਸਰਪੰਚ ਗੁਰਮੀਤ ਕੌਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਮੰਜੂ ਨੇ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਦਾ ਸਿਰ ਉੱਚਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।  ਬਲਾਕ ਸੰਮਤੀ ਮੈਂਬਰ ਸ਼ਿੰਗਾਰਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਪੂਰਾ ਪਿੰਡ ਅੱਜ ਵੀ ਮੰਜੂ ਦੇ ਨਾਲ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਲੜਕੀ ਨੇ ਹਰ ਕੁੜੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹੌਸਲਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਸਭ ਇਹੋ ਆਖ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਮੰਜੂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧੀ ਹੋਣ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।