ਬਾਦਲ ਮਾਰਗ
                                      ਹੁਣ ਮਹਿਕਾਂ ਛੱਡੇਗੀ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਸੜਕ
                                                                  ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  : ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀ ਸੜਕ ਹੁਣ ਮਹਿਕਾਂ ਛੱਡੇਗੀ। ਦੋ ਸਰਕਾਰੀ ਵਿਭਾਗ ਇਸ ਸੜਕ ਦੀ ਦਿੱਖ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪੱਬਾਂ ਭਾਰ ਹਨ। ਬਠਿੰਡਾ ਬਾਦਲ ਸੜਕ ਦੀ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਧਾਉਣ ਖਾਤਰ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੇਂਦਰੀ ਸੜਕ ਫੰਡ ਨਾਲ ਬਠਿੰਡਾ ਬਾਦਲ ਸੜਕ ਨੂੰ ਚਹੁੰਮਾਰਗੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਮਾਲਵੇ 'ਚ ਹੋਰ ਕੋਈ ਸੜਕ ਚਹੁੰਮਾਰਗੀ ਨਹੀਂ ਬਣ ਸਕੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਦੂਸਰੀ ਸੜਕ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁੰਦਰ ਬਣਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਮਹਿੰਗੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ਨੂੰ ਜਾਂਦੀ ਸੜਕ 'ਤੇ ਵੀ ਇਹੋ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਬਠਿੰਡਾ ਬਾਦਲ ਚਹੁੰਮਾਰਗੀ ਸੜਕ ਦੇ ਐਨ ਵਿਚਕਾਰ ਡਿਵਾਈਡਰ 'ਚ ਕਰੀਬ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਕਨੇਰ ਦੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ 'ਤੇ ਸਵਾ ਚਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਦੇ ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਹਿੰਗੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਠੇਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਬਾਦਲ ਸੜਕ ਨੂੰ ਚਹੁੰਮਾਰਗੀ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਕੰਮ ਆਖਰੀ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਹੈ। ਚਹੁੰਮਾਰਗੀ ਬਣਾਉਣ ਖਾਤਰ ਇਸ ਸੜਕ ਤੋਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਦਰੱਖਤਾਂ 'ਤੇ ਕੁਹਾੜਾ ਵੀ ਚੱਲਿਆ ਹੈ। ਸਦੀਆ ਪੁਰਾਣੇ ਦਰੱਖਤ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਆਏ ਹਨ।
            ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ ਕਰੀਬ 27 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਮੀ ਇਹ ਸੜਕ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਡਿਵਾਈਡਰ ਦੀ ਚੌੜਾਈ 1.2 ਮੀਟਰ ਹੈ। ਡਿਵਾਈਟਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਹ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਫੁੱਲ ਕੱਢਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ ਕਨੇਰ ਦੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਖਾਤਰ ਪੰਜ ਪੰਜ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਦੋ ਟੈਂਡਰ ਕੱਢੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸ ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਪੌਦਾ 25 ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਆਏ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਸ੍ਰੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਵਲੋਂ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ ਤੇ ਇਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਵਿੱਚ ਰੁਚੀ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਮਹਿਕਮੇ ਦਾ ਬਾਗਵਾਨੀ ਵਿੰਗ ਇਸ ਸੜਕ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪਹਿਰਾ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਐਕਸੀਅਨ ਸ੍ਰੀ ਕੁਲਬੀਰ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਬਾਗਵਾਨੀ ਵਿੰਗ ਵਲੋਂ ਹੀ ਕਨੇਰ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਸਾਰਾ ਖਰਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੜਕ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਚੋਂ ਇਹ ਰਾਸ਼ੀ ਖਰਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਪੌਦੇ ਚੱਲ ਪਏ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਠੇਕਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਠੇਕਾ ਵੀ ਪਿੰਡ ਬਾਦਲ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤੀ ਪੌਦਾ ਸਵਾ ਚਾਰ ਰੁਪਏ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਮਿਲਣੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਸ ਵਲੋਂ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਖਾਦ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ 'ਚ ਉਸ ਨੂੰ ਬਚਣਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਹੈ।
 ਲੋਕ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਬਾਗਵਾਨੀ ਵਿੰਗ ਦੇ ਐਸ.ਡੀ.ਓ ਸ੍ਰੀ ਸਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਬਠਿੰਡਾ ਬਾਦਲ ਸੜਕ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਅਜਿਹੀ ਦੂਸਰੀ ਸੜਕ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਕਨੇਰ ਦੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਕਨੇਰ ਦੀ ਖਰੀਦ ਅਤੇ ਸੰਭਾਲ ਦਾ ਖਰਚਾ ਪ੍ਰਤੀ ਪੌਦਾ 50 ਰੁਪਏ ਆਏਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ 'ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮਾ ਵੀ ਇਸ ਸੜਕ ਦੀ ਦਿੱਖ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਲੱਗਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
          ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ ਇਸ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਸੜਕ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 10 ਹੈਕਟੇਅਰ ਰਕਬੇ ਵਿੱਚ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਇਸ ਸੜਕ ਦੀ ਹਰੀ ਪੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ 10 ਹਜ਼ਾਰ ਪੌਦੇ ਲਗਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ 6000 ਪੌਦੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਜੰਗਲਾਤ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ ਇਸ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਸੜਕ 'ਤੇ ਅਸ਼ੋਕਾ ਟ੍ਰੀ, ਜਕਰਿੰਡਾ,ਨਿੰਮ ਅਤੇ ਟਾਹਲੀ ਦੇ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੜਕ ਚਹੁੰਮਾਰਗੀ ਬਣਾਉਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਸੜਕ ਦੀ ਹਰੀ ਪੱਟੀ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਕਤਾਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇਹ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਹਿਕਮੇ ਨੂੰ ਹੁਕਮ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਸੜਕ 'ਤੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਵਾਲੇ ਪੌਦੇ ਹੀ ਲਗਾਏ ਜਾਣ। ਇਸ ਸੜਕ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 3000 ਅਸ਼ੋਕਾ ਟ੍ਰੀ ਲਗਾਏ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਸੜਕ 'ਤੇ ਪਿੰਡ ਜੈ ਸਿੰਘ ਵਾਲਾ ਕੋਲ ਤਾਂ ਸੜਕ ਚੌੜੀ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਇੱਕ ਸੌ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਦਰੱਖਤ ਜੜੋ ਪੁੱਟਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਦੀ ਥਾਂ ਹੁਣ ਅਸ਼ੋਕਾ ਟ੍ਰੀ ਵਗੈਰਾ ਲਗਾਏ ਜਾਣੇ ਹਨ। ਨਾਗਰਿਕ ਚੇਤਨਾ ਮੰਚ ਦੇ ਸ੍ਰੀ ਬੱਗਾ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਦਰੱਖਤ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਹਨ ਕਿ ਦਰੱਖਤ ਸਭਨਾਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਲਾਏ ਜਾਣ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੜਕ ਨਾਲ ਇਹ ਵਿਤਕਰਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਾਰੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਹਰਿਆਲੀ ਪਸੰਦ ਹੈ।
                                    ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਟ੍ਰੀ ਗਾਰਡ ਵੀ ਦਿਆਂਗੇ- ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜੰਗਲਾਤ ਅਫਸਰ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਜੰਗਲਾਤ ਅਫਸਰ ਬਠਿੰਡਾ ਸ੍ਰੀ ਐਸ.ਪੀ.ਆਨੰਦ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਬਠਿੰਡਾ ਬਾਦਲ ਸੜਕ 'ਤੇ ਸਾਰੇ ਪੋਦੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਛੇ ਹਜ਼ਾਰ ਪੌਦੇ ਲੱਗ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ ਪੌਦੇ ਜੂਨ ਜੁਲਾਈ ਦੇ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਲੱਗਣੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਹਿਕਮੇ ਤਰਫੋਂ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਟ੍ਰੀ ਗਾਰਡ ਵੀ ਖਰੀਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਤਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਸਹੀ ਸੰਭਾਲ ਹੋ ਸਕੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮਹਿਕਮੇ ਵਲੋਂ 27 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਵਿੱਚ ਇਹ ਪੋਦੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਹਨ।