ਮਸਲਾ ਸੁਵਿਧਾ ਦਾ
                   ਕੌਣ ਰੋਕੂ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ
                                  ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ :  ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ 'ਸੁਵਿਧਾ' ਲਈ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦਾ ਸਾਜੋ-ਸਾਮਾਨ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਲਾਹਾ ਅਫ਼ਸਰ ੳੁਠਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਖ਼ਜ਼ਾਨੇ 'ਚੋਂ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਦੇ ਲੈਪਟੌਪ, ਏਸੀ, ਫਰਿੱਜ, ਸੋਫੇ, ਟੀਵੀ ਤੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਆਦਿ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਮੋਬਾੲੀਲ ਖ਼ਰਚੇ ਦਾ ਭਾਰ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ 'ਤੇ ਪੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਆਦਿ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੁਧਾਰ ਵਿਭਾਗ (ਪੰਜਾਬ) ਵੱਲੋਂ ਸੂਬੇ ਭਰ ਦੇ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੜਤਾਲ ਕਰਾਈ ਗੲੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ 10 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਆਰਟੀਆਈ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਸੁਖਮਨੀ ਸੁਵਿਧਾ ਸੁਸਾਇਟੀ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੁਸਾਇਟੀ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਬੰਧਤ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰਿਪੋਰਟ ਅਨੁਸਾਰ ਮਾਨਸਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਫੰਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਲੈਪਟੌਪ, ਏਸੀ ਤੇ ਟੀਵੀ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਏਡੀਸੀ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਐਲਈਡੀ ਅਤੇ ਏਸੀ ਲੱਗਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
                         ਨਵਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਕੁਝ ਅਰਸਾ ਪਹਿਲਾਂ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 7.39 ਲੱਖ ਦੀ ਮਿਨੀ ਬੱਸ ਖ਼ਰੀਦ ਲਈ। ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਚਾਰ ਕੰਪਿਊਟਰ, 50 ਕੁਰਸੀਆਂ ਤੇ ਇੱਕ ਸੋਫਾ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਖ਼ਰੀਦਿਆ। ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਡੀਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪੀਏ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਏਡੀਸੀ ਅਤੇ ਸਹਾਇਕ ਕਮਿਸ਼ਨਰ (ਜਰਨਲ) ਨੇ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਕਰੀਬ 20 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾੲੀਲ ਦੇ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਵਰਤ ਲਏ। ਮੁਕਤਸਰ ਦੇ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਮੋਬਾੲੀਲ ਰੀਚਾਰਜ ਕਰਾਉਂਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੰਗਰੂਰ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦਾ 5.58 ਲੱਖ ਦਾ ਸਮਾਨ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਖ਼ਾਵਾਂ ਵਰਤ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਰੋਪੜ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਸੋਫਾ, ਇੱਕ ਐਲਸੀਡੀ, ਦੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਤੇ ਸਹਾਇਕ ਕਮਿਸ਼ਨਰ (ਜਨਰਲ) ਨੇ ਇੱਕ ਲੈਪਟੌਪ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਖ਼ਰੀਦ ਲਿਆ। ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੇ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ 53,821 ਰੁਪਏ ਦਾ ਲੈਪਟਾਪ ਖ਼ਰੀਦ ਲਿਆ। ਇੱਥੇ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਦੋ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਡੀਸੀ ਦਫ਼ਤਰ ਅਤੇ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਤਰਨਤਾਰਨ ਦੇ ਏਡੀਸੀ ਦੇ ਪੀਏ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਫੈਕਸ ਮਸ਼ੀਨ, ਇੱਕ ਐਲਈਡੀ ਤੇ ਤਿੰਨ ਕੰਪਿਊਟਰਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।
                     ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਤਿੰਨ ਡਾਟਾ ਐਂਟਰੀ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਤਹਿਸੀਲ ਅਤੇ ਡੀਡੀਪੀਓ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੀਆਂ 66 ਆਈਟਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਤੇ ਸ਼ਾਖ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਕੈਂਪ ਦਫ਼ਤਰ ਲੲੀ 18 ਰਿਵਾਲਵਿੰਗ ਕੁਰਸੀਆਂ ਅਤੇ ਟੇਬਲ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਖ਼ਰੀਦੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਸਾਜੋ ਸਾਮਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਹ ਸਾਮਾਨ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲੲੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰਾਂ ਵੱਲੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ 36 ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਚਾਰਜਜ਼ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਫਤਹਿਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਏਡੀਸੀ ਦਫ਼ਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਲੈਪਟੌਪ ਤੇ ਐਸਡੀਐਮ ਦਫ਼ਤਰ ਲਈ ਏਸੀ ਅਤੇ ਇਨਵਰਟਰ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਗਿਆ। ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਇੱਕ ਐਲਸੀਡੀ ਤੇ ਏਸੀ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਕੁਝ ਫੰਡ ਕਬੱਡੀ ਕੱਪ ਲੲੀ ਵਰਤੇ ਗਏ। ਇਸ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਲੰਮਾ ਸਮਾਂ ਡੀਸੀ ਦਫ਼ਤਰ ਫ਼ਰੀਦਕੋਟ 'ਚ ਤਾਇਨਾਤ ਰਿਹਾ।
                       ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ 'ਚੋਂ ਸਾਮਾਨ ਖ਼ਰੀਦਿਆ ਗਿਆ। ਡੀਸੀ ਦੇ ਕੈਂਪ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵੀ ਤਾਇਨਾਤ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਫ਼ਾਜ਼ਿਲਕਾ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫ਼ਤਰ ਵੱਲੋਂ ਵੀ ਸੁਵਿਧਾ ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਲਾਹਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਇਹੀ ਹਾਲ ਬਾਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਐਕਸ਼ਨ ਟੇਕਨ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ।  ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਦਾ ਤਰਕ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸੁਖਮਨੀ ਸੁਵਿਧਾ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਹੋਣ ਦੀ ਹੈਸੀਅਤ ਵਿੱਚ ਸੁਵਿਧਾ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰਾਂ ਦੇ ਕੰਮਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲੲੀ ਸਾਰਾ ਸਾਜੋ-ਸਾਮਾਨ ਵਰਤ ਰਹੇ ਹਨ।
                                                   ਖਾਮੀਆਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦੇ ਹੁਕਮ
ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਸੁਧਾਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਐਚ.ਐਸ. ਕੰਧੋਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਕਾਫ਼ੀ ਖਾਮੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਹਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਇਹ ਖਾਮੀਆਂ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲੲੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ ਇੰਸਪੈਕਸ਼ਨ ਰਿਪੋਰਟ ਵੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰਾਂ ਨੂੰ 30 ਜੂਨ ਤੱਕ ਖਾਮੀਆਂ ਦੀ ਦਰੁਸਤੀ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਹੈ।