‘ਆਪ’ ਦਾ ਤੋਤਾ, ਜਨਾਬ ਦੀ ਮਿਰਚ
                                                 ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ      

ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਭਗਤ ਜਣੋ! ਏਨਾ ਤਾਂ ਮਗੈਂਬੋ ਖ਼ੁਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਨੂੰ ਚਾਅ ਚੜ੍ਹਿਐ। ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ, ਕਾਫ਼ੀ ਪਿੱਛੇ ਚੱਲਦੇ ਹਾਂ। ਜਰਾ ਯਾਦ ਕਰੋ, ‘ਮਿਸਟਰ ਇੰਡੀਆ’ ’ਚ ਅਮਰੀਸ਼ ਪੁਰੀ ਦਾ ਉਹੋ ਡਾਇਲਾਗ ..‘ਮਗੈਂਬੋ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੂਆ।’ ਮਗੈਂਬੋ ਏਨਾ ਖ਼ੁਸ਼ ਕਿਉਂ ਸੀ, ਇਹ ਤਾਂ ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਆਹ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਦੀ ਖ਼ੁਸ਼ੀ ਦਾ ਰਾਜ਼ ਜ਼ਰੂਰ ਪਤੈ।
        ਆਓ ਅੱਗੇ ਚੱਲਦੇ ਹਾਂ। ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਕੌਣ ਭੁੱਲਿਐ। ਜਦੋਂ ਨਿੱਕਾ ਹੁੰਦਾ ਸੀ, ਮਾਂ ਨੇ ਕੰਨ ਪੁੱਟੇ। ਸਕੂਲ ’ਚ ਮਾਸਟਰਾਂ ਨੇ ਘਸਾਈ ਕੀਤੀ। ਖੇਤਾਂ ’ਚ ਬਾਪ ਨੇ ਏਨੀ ਵਹਾਈ ਕੀਤੀ ਕਿ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਫੇਰ ਕਿਤੇ ਜਾ ਕੇ ਕੁੰਦਨ ਬਣਿਆ। ਜਦੋਂ ਆਈਏਐਸ ਅਫ਼ਸਰ ਬਣਿਆ ਤਾਂ ਇਮਾਨ ਦੀ ਗਠੜੀ ਚੁੱਕ ਪੰਜਾਬ ਆਣ ਵੜਿਆ।
       ਕੋਈ ਕੁਝ ਵੀ ਕਹੇ, ਉਹਦਾ ਇਮਾਨ ਹਕੂਮਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਦਾ ਰਿਹੈ। ‘ਕੱਟੜ’ ਇਮਾਨਦਾਰ ਸਰਕਾਰ ਬਣੀ ਤਾਂ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ਤੋਂ ਚਾਅ ਨਾ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਵੇ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ’ਚ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਫੁੱਫੜਾਂ ਵਾਂਗੂ ਆਣ ਬੈਠਾ। ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਕੁਮਾਰ ‘ਮੂਰਖ ਦਾਸ’ ਹੀ ਨਿਕਲਿਐ। ਓਹ ਭਲਿਆ, ਤੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਮਾਮਾ ਲੱਗਦੈ, ਜਿਹੜਾ ਬਦਲਣ ਦਾ ਨਾਮ ਨੀਂ ਲੈਂਦਾ।
      ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਬਾਬੂ, ਕਿਤੇ ਵੇਲੇ ਸਿਰ ਬਦਲਦਾ ਤਾਂ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਨੇ ਜ਼ਰੂਰ ਸਮਾਰਟ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਥਾਪੀ ਦੇਣੀ ਸੀ। ਕੀ ਜਾਣੇ ਅਣਜਾਣਾ ਰਮਜ਼ਾਂ ਇਸ਼ਕ ਦੀਆਂ, ਮਾਈਨਿੰਗ ਵਾਲੇ ਮਹਿਕਮੇ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ’ਤੇ ਬੈਠਿਆ, ਫੇਰ ਵੀ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਦਾ ਮਤਲਬ ਨਹੀਂ ਸਮਝਿਆ। ਲਓ ਜੀ, ਅਗਲਿਆਂ ਨੇ ਮਾਈਨਿੰਗ ਚੋਂ ਵੀ ਅੱਧੀ ਛੁੱਟੀ ਸਾਰੀ ਕਰ’ਤੀ। ਹੁਣ ਮਗੈਂਬੋ ਤੋਂ ਵੱਧ, ‘ਬਦਲਾਅ’ ਖ਼ੁਸ਼ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਨਾਲੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੀ ਕੌਣ ਜੈ ਜੈ ਕਾਰ ਕਰਦੈ।
       ਅਨੁਰਿਧ ਤਿਵਾੜੀ ਨੂੰ ਵੀ ਉਹਦੀ ਔਕਾਤ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤੀ। ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇਜਵੀਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਤਪ ਦਾ ਵੀ ਕੀਹਨੇ ਮੁੱਲ ਪਾਉਣਾ ਸੀ। ਕੇਏਪੀ (ਕੈਪ) ਸਿਨਹਾ ਨੂੰ ਵੀ ਸਿਆਣਪ ਦੀ ‘ਟੋਪੀ’ ਰਾਸ ਨਹੀਂ ਆਈ। ਏਹ ਆਈਏਐਸ ਤਾਂ ਨਿਆਣੇ ਹੀ ਨਿਕਲੇ, ਸਾਡੇ ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਬੱਚੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਪਤੈ,‘ਬਦਲਾਅ’ ਕੀ ਹੁੰਦੈ। ਮਹਿਲਾ ਆਈਏਐਸ ਰਵਨੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਚਾਲ ਨਹੀਂ ਬਦਲੀ। ਇਵੇਂ ਪਾਵਰਕੌਮ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਬਲਦੇਵ ਸਰਾਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਦਲਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਹਸ਼ਰ ਵੀ ਦੇਰ ਸਵੇਰ ਇਹੋ ਹੋਣਾ ਹੈ।  
      ਗੁਰਕੀਰਤ ਕਿਰਪਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਬਦਲਿਆ ਨਹੀਂ ਗਿਆ। ਬਈ! ਹੁਣ ਉਲਾਂਭੇ ਕਾਹਦੇ, ‘ਮਾਈ ਤੇਰੇ ਕੁੜਮਾਂ ਨੇ, ਮੇਰੇ ਕੰਮ ਦੀ ਕਦਰ ਨਹੀਂ ਪਾਈ।’ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਿਕੰਦਰ ਨੂੰ ਖ਼ਾਲੀ ਹੱਥ ਜਾਂਦੇ ਦੇਖਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੁਣ ਅਕਲਾਂ ਕਿਥੇ। ਕੇਰਾਂ ਪੰਚਕੂਲਾ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਢੀਖ਼ੋਰ ਥਾਣੇਦਾਰ ’ਤੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ, ‘ਏਹ ਤਾਂ ਨਿਰਾ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਹੈ।’ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਦਾ ਮਾਣ ਉਹ ਭੱਦਰ ਪੁਰਸ਼ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ। ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਨਵਾਂ ਨਵਾਂ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਆਇਆ ਤਾਂ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਵੰਨਗੀ ਵਾਲੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ’ਚ ਸੰਨਾਟਾ ਛਾ ਗਿਆ ਸੀ।
       ਚੀਨ ’ਚ ਆਖਦੇ ਨੇ ਕਿ ਪੈਸੇ ਦਾ ਝਲਕਾਰਾ ਅੰਨ੍ਹੇ ਨੂੰ ਵੀ ਵੇਖਣ ਲਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਦਿੱਲੀ ਦੂਰ ਨਹੀਂ..ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਇੱਕ ਆਈਏਐਸ ਅਫ਼ਸਰ ਸੂਰਮਾ ਬਣ ਨੰਗੇ ਧੜ ਮੈਦਾਨ ’ਚ ਕੁੱਦਿਆ। ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਅਫ਼ਸਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਬੇਈਮਾਨੀ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕੀ ਕਿ ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਮਿਰਚ ਖੁਆ ਕੇ ਮੁੜਾਂਗਾ। ਕਿੱਸਾ ਬੜਾ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ, ‘ਆਪ’ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਮਾਨ ਦਾ ਤੋਤਾ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਹਵੇਲੀ ’ਤੇ ਬੈਠਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਹਰੀਆਂ ਮਿਰਚਾਂ ਦੀ ਕੌਲੀ ਚੁੱਕੀ, ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਪੌੜੀ ਦੇ ਡੰਡੇ ਚੜ੍ਹਨ ਲੱਗਾ।
      ਐਨ ਅਖੀਰਲੇ ਡੰਡੇ ’ਤੇ ਪੈਰ ਰੱਖ ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਪੁਚਕਾਰ ਮਾਰੀ। ਮਾਈ ਦੇ ਲਾਲ ਨੇ ਏਨਾ ਦੁਲਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਤੋਤਾ ਸੱਚਮੁੱਚ ਮਿੱਠੂ ਬਣ ਗਿਆ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਭਰਮ ਸੀ ਕਿ ਤੋਤਾ ਉੱਡੇਗਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਸ਼ ਉੱਡ ਗਏ, ਜਦੋਂ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਅਫ਼ਸਰ ਦੀ ਤਲੀ ’ਤੇ ਮਿਰਚਾਂ ਸਨ, ਤੋਤਾ ਠੁੰਗ ਤੇ ਠੁੰਗ ਮਾਰਦਾ ਪਿਆ ਸੀ। ਕਿਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਕੋਈ ਚੁਬਾਰਾ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੁਹੰਮਦ ਸਦੀਕ ਨੇ ਜ਼ਰੂਰ ਗਾਉਣਾ ਸੀ, ‘ਮਿੱਤਰਾਂ ਦੇ ਤਿੱਤਰਾਂ ਨੂੰ, ਨੀਂ ਮੈਂ ਤਲੀਆਂ ’ਤੇ ਚੋਗ ਚੁਗਾਵਾਂ।’
      ਟਾਂਵੇਂ ਆਈਏਐਸ ਅਫ਼ਸਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਸੁਆਸਾਂ ਦੀ ਪੂੰਜੀ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੁਝ ਨਹੀਂ। ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦੀ ਕਿਥੇ ਕਮੀ ਹੈ ਜੋ ਕਾਰਪੋਰੇਟਾਂ ਨੂੰ ਮੁਖ਼ਾਤਬ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ‘ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਨੋਟ ਦਿਓ, ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਸਟਮ ਦਿਆਂਗੇ।’ ਆਈਏਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬੀਬੀ ਨੀਲਿਮਾ ਸੱਚਮੁੱਚ ਅਨਾੜੀ ਨਿਕਲੀ, ਜੇਹੜੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਅੜਿੱਕੇ ਆ ਗਈ, ਔਹ ਤੁਹਾਡਾ ਗੁਰ ਭਾਈ ਕਿੰਨਾ ਖਿਡਾਰੀ ਐ, ਦੇਖੋ ਕਿਵੇਂ ਤੋਤੇ ਦਾ ਸਿਰ ਪਲੋਸ ਗਿਆ।
      ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਖ਼ੁਦਾ ਦਾ ਖ਼ੌਫ਼ ਤੇ ਨਾ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਦਾ। ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਏਹ ਕਿਹੜੀ ਕਿਸਮਤ ਪੁੜੀ ਚੋਂ ਨਿਕਲੇ ਨੇ, ਇੰਜ ਜਾਪਦੈ ਜਿਵੇਂ ‘ਬਦਲਾਅ’ ਨੇ ਟੈਂਡਰ ਕੱਢੇ ਹੋਣ ਤੇ ਸਾਰੇ ‘ਇਮਾਨ’ ਦਾ ਠੇਕਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਅਲਾਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੋਵੇ। ‘ਮੁੰਡਾ ਲੌਂਗੋਵਾਲ ਦਾ, ਇਹੋ ਗੱਲਾਂ ਭਾਲਦਾ’। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ‘ਸ਼ੁਹਰਤ’ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੱਦਾਂ-ਬੰਨੇ ਟੱਪ ਗਈ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੰਜਰੇ ’ਚ ਹੁਣ ਤੋਤੇ ਕੈਦ ਨੇ। ਆਮ ਬੰਦਾ ਤਾਂ ਕਿਸੇ ਦਾ ਤੋਤੇਹਾਰ ਨਹੀਂ।
       ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲੋਂ ਤਾਂ ਮੋਹਨ ਭੰਡਾਰੀ ਹੀ ਚੰਗੈ। ਦੱਸਦੇ ਨੇ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਮੋਹਨ ਭੰਡਾਰੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰੀ ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ’ਚ ਇੱਕ ਕੋਨੇ ਵਾਲਾ ਪਲਾਟ 28 ਰੁਪਏ ਗਜ਼ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਅਲਾਟ ਕਰ’ਤਾ। ਪਲਾਟ ਦੀ ਕਿਸ਼ਤ ਤਾਰਨ ਗਏ ਤਾਂ ਅੱਗਿਓਂ ਬਾਬੂ ਨੇ ਵੱਧ ਪੈਸੇ ਮੰਗ ਲਏ, ਮੋਹਨ ਭੰਡਾਰੀ ਦਾ ਤਿਆਗ ਦੇਖੋ, ‘ਆ ਚੁੱਕੋ ਆਪਣਾ ਪਲਾਟ’ ਆਖ ਕੇ ਦਫ਼ਤਰੋਂ ਵਾਪਸ ਨਿਕਲ ਆਇਆ। ਉਦੋਂ ਦੇ ਮਾਸਾਹਾਰੀ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਦੀ ਇਸੇ ਪਲਾਟ ’ਤੇ ਅੱਖ ਸੀ। ਅਗਲੇ ਅੱਖ ਦੇ ਫੋਰੇ ਪਲਾਟ ਅਲਾਟ ਕਰਾ’ਗੇ।
      ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਕੌੜਾ ਘੁੱਟ ਵੀ ਭਰਨ ਜਾਣਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਹੁਤੀ ਧੰਗੇੜ ਵੀ ਨਹੀਂ ਝੱਲਦੇ। ਜੇ ਕੋਈ ਕੰਡੇ ਬੀਜਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕੰਡਾ ਕੱਢਣ ਵੀ ਜਾਣਦੇ ਨੇ। ਸ਼ੇਖ਼ ਸਾਅਦੀ ਨੇ ਸੱਚ ਕਿਹਾ ਹੈ, ‘ਜੇ ਚਿੜੀਆਂ ਏਕਾ ਕਰ ਲੈਣ ਤਾਂ ਸ਼ੇਰ ਦੀ ਖੱਲ ਉਧੇੜ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।’ ਦੇਖਿਓ ਕਿਤੇ ਹੱਥਾਂ ਦੇ ਤੋਤੇ ਨਾ ਉਡਾ ਲਇਓ..।
 

                                                          ਸਰਕਾਰੀ ਹਾਜ਼ਮਾ
                                 ਦਾਣੇ ਦਾਣੇ ’ਤੇ ਲਵਾਈ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਮੋਹਰ..!
                                                            ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਵਿਭਾਗ, ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ‘ਵੱਡੀ ਸੇਵਾ‘ ਨੇ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਆਰਥਿਕ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਅੱਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਅੱਜ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦਫ਼ਤਰ ‘ਚ ਆ ਕੇ ਆਪਣਾ ਰੋਣਾ ਰੋਇਆ। ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੰਟਰੋਲਰ ‘ਤੇ ਗੰਭੀਰ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ ਹਨ। ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਭੇਜੇ ਪੱਤਰ ਵਿਚ ਕਰੀਬ ਦੋ ਦਰਜਨ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਦੋਸ਼ ਲਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਮਈ ਦੌਰਾਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੰਟਰੋਲਰ ਨੇ ਆਪਣੇ ਨੇੜਲੇ ਸਟਾਫ਼ ਰਾਹੀਂ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਤੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਚ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਲਈ ਕੋਠੀ ਲਈ ਸਾਮਾਨ ਹੀ ਵਗਾਰ ਵਿਚ ਮੰਗਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜਦ ਲਾਲਚ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਕੀਤੀ। ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੋਠੀ ਦਾ ਸਾਰਾ ਸਾਮਾਨ ਵਗਾਰ ਵਿਚ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪੱਤਰ ‘ਚ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕੰਟਰੋਲਰ ਦੀ ਕੋਠੀ ਲਈ ਭਾਈਰੂਪਾ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨ ਤੇ ਏਸੀ ਲਿਆ ਗਿਆ ਜਦਕਿ ਸੰਗਤ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 28 ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਡਾਈਨਿੰਗ ਟੇਬਲ ਲਿਆ ਗਿਆ।
                ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੌੜ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 47 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਵਾਲਾ ਵੱਡਾ ਫਰਿੱਜ, ਭਗਤਾ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 22 ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਐਲਈਡੀ ਟੀਵੀ, ਰਾਮਾ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 28 ਹਜ਼ਾਰ ਦਾ ਸੋਫ਼ਾ ਸੈੱਟ, ਟੈਂਡਰ ਸੀਟ ਤੋਂ 28,098 ਦੇ ਰਸੋਈ ਦੇ ਭਾਂਡੇ ਤੇ ਰਾਸ਼ਨ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਭੁੱਚੋ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ 27 ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਪਰਦੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਫੁਟਕਲ ਸਾਮਾਨ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਪੱਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕੁੱਝ ਆਈਟਮਾਂ ਤਾਂ ਖ਼ੁਦ ਪਸੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕੋਈ ਸਾਮਾਨ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ।‘ਪੰਜਾਬੀ ਟ੍ਰਿਬਿਊਨ‘ ਕੋਲ ਕੁੱਝ ਆਡੀਓ ਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹਨ। ਖ਼ੁਰਾਕ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਲਿਖਿਆ ਹੈ ਕਿ ਤਿੰਨ-ਚਾਰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਬਦਲੀਆਂ ਕਰਨ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਦੋ ਸਟਾਫ਼ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਵਿਚ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਦੁਪਹਿਰੇ ਖੁਰਾਕ ਇੰਸਪੈਕਟਰਾਂ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ‘ਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਦੇ ਦਫ਼ਤਰ ਅੱਗੇ ਨਾਅਰੇਬਾਜ਼ੀ ਵੀ ਕੀਤੀ।
                ਖੁਰਾਕ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਅੱਜ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਪੁੱਜੇ ਤੇ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਦੇ ਕੇ ਆਡੀਓ/ਵੀਡੀਓ ਸਬੂਤਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਵੀ ਦਿੱਤਾ। ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ‘ਚ ਇਹ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਕੋਠੀ ਵਾਸਤੇ ਲਈਆਂ ਆਈਟਮਾਂ ਵੀ ਗਿਣਵਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਨਿਆਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ ਵੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਕਿ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਤੋਂ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸਟਾਫ਼ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਬਣਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇ। ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਮੰਤਰੀ ਭਾਰਤ ਭੂਸ਼ਨ ਆਸ਼ੂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੱਜ ਹੀ ਮਾਮਲਾ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਆਇਆ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਲਈ ਆਖਿਆ ਹੈ. ਜੋ ਵੀ ਤੱਥ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣਗੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਬਣਦੀ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।
                                    ਦੋਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕੋਈ ਸਚਾਈ ਨਹੀਂ: ਕੰਟਰੋਲਰ
ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਸਪਲਾਈ ਵਿਭਾਗ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕੰਟਰੋਲਰ ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਜ਼ਾਮਾਂ ਵਿਚ ਬਿਲਕੁੱਲ ਸਚਾਈ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ਪੜਤਾਲ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ। ਕੰਟਰੋਲਰ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਕਾਫ਼ੀ ਅਰਸੇ ਤੋਂ ਇਹ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਦਫ਼ਤਰੀ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਬੈਠੇ ਸਨ ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫ਼ੀਲਡ ਵਿਚ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਹ ਬਦਲੀ ਵਾਪਸ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਬਦਲੀਆਂ ਕਰ ਕੇ ਹੀ ਇਹ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਹੁਣ ਝੂਠੇ ਦੋਸ਼ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਆਲ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਖਾਸ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਹੀ ਕਿਉਂ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ.

                          ਵਿਚਲੀ ਗੱਲ
     ਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦਾ ਕੋਈ ਨਾ ਮੁੱਲ ਪਾਵੇ..!
                           ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ : ਬਲਿਹਾਰੇ ਜਾਵਾਂ ਜਨਾਬ ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ ਤੋਂ। ਦਿੱਲ ਕਰਦੈ ਕਿਤੇ ‘ਕੱਲੇ ਮਿਲ ਜਾਣ। ਪਹਿਲਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਚਰਨ ਛੋਹਾਂ, ਫਿਰ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀਦਾਰ ਕਰ ਧੰਨ ਹੋਵਾਂ। ਪਿਆਰਾ ਸੱਜਣ ਨਾ ਵੀ ਮਿਲੇ, ਬੱਸ ਚਰਨਾਂ ਦੀ ਧੂੜ ਨਸੀਬ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਚਿਰਾਂ ਦੀ ਤਾਂਘ ਮਿਟ ਜਾਏ ਪਰ ਅਸੀਂ ਅਭਾਗੇ ਹਾਂ। ਉਹ ਤਾਂ ਪ੍ਰਭੂ ਦੀ ਮੂਰਤ ਨੇ। ਅਫ਼ਸੋਸ! ਅੱਗਿਓਂ ਟੱਕਰ ਗਏ ਮੂਰਖਾਂ ਦੇ ਜ਼ੈਲਦਾਰ। ਕਿਤੇ ਪਾਰਖੂ ਅੱਖ ਹੁੰਦੀ, ਜਨਾਬ ਦਾ ਮੁੱਲ ਪੈਂਦਾ। ਜੌਹਰੀ ਹੁਣ ਕਿਹੜੇ ਪਤਾਲ ‘ਚੋਂ ਲੱਭੀਏ। ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ ਜੀ, ਦੁਨੀਆਂ ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੀ, ਫਿਕਰ ਛੱਡੋ, ਅੱਗੇ ਵਧੋ। ਪੂਰਾ ਪੰਜਾਬ ਥੋਡਾ ਸ਼ੈਦਾਈ ਐ।‘ਖਾਲੀ ਗੱਲਾਂ ਨਾਲ ਚੌਲ ਨਹੀਂ ਰਿੱਝਦੇ‘। ਬਠਿੰਡੇ ‘ਚ ਚੁੱਲ੍ਹਾ ਤਪਿਆ। ਬੇਵਕੂਫਾਂ ਤੋਂ ਝੱਲ ਨਾ ਹੋਇਆ। ਨਹੀਂ ਪਾਉਂਦੇ ਬੁਝਾਰਤਾਂ। ਲਓ ਸੁਣੋ ਜੱਗ ਬੀਤੀ। ਜਨਾਬ ਨੂੰ ਬੱਚਾ-ਬੱਚਾ ਜਾਣਦੈ। ਨਾਮ ਡਾਕਟਰ ਰਮੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਸਿਹਤ ਅਫ਼ਸਰ ਲੱਗਿਐ ਬਠਿੰਡੇ। ਅਲੋਕਾਰੀ ਸੋਚ, ਪ੍ਰਤਾਪੀ ਚਿਹਰਾ, ਵੱਡਾ ਮਿਸ਼ਨ। ਉਧਰ, ਭੁੱਚੋ ਵਾਲਾ ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ, ਸਿਰੇ ਦਾ ਲੱਲੂ ਨਿਕਲਿਐ। ਤਾਹੀਂ ਮੂਰਖ ਹਲਦੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਭਰਵਾ ਬੈਠਾ। ‘ਗੱਲ ਸਹੇ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਪਹੇ ਦੀ ਹੈ‘। ਕਮਲਾ ਵਿਨੋਦ ਆਖਦੈ, ਮੈਂ ਤਾਂ ਪਹੇ ‘ਤੇ ਚੱਲੂੰ।ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਭਰਾ ਸਤੀਸ਼। ਉਹ ਵੀ ਖੂਹ ਦਾ ਡੱਡੂ ਹੈ। ਸਤੀਸ਼ ਨੇ ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ ਨੂੰ ਫੋਨ ਖੜਕਾ ਦਿੱਤਾ। ਅਖੇ ਭਰਾ ਦੀ ਹਲਦੀ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਕਾਹਤੋਂ ਭਰੇ।
               ਅੱਗਿਓਂ ਖੁਦ ਸੁਣੋ ‘ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ ਪ੍ਰਵਚਨ‘। ‘ਦੇਖੋ ਪਿਆਰੇ ਸਤੀਸ਼, ਸਾਡਾ ਇੱਕ ਸਿਸਟਮ ਬਣਿਐ। ਸਿਸਟਮ ਬਹੁਤਾ ਲੰਮਾ ਚੌੜਾ ਨਹੀਂ, ਬੱਸ ਮਹੀਨੇ ਦਾ ਆਹ ਸੌ ਦੋ ਸੌ ਵਾਲਾ। ਏਡੀ ਵੱਡੀ ਥੋਡੀ ਕਰਿਆਨੇ ਦੀ ਦੁਕਾਨ, ਭਲਾਂ 200 ਰੁਪਏ ਕਿੱਡੀ ਕੁ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਐ। ਜਦੋਂ ਬੰਦੇ ਸਿਸਟਮ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ ਤਾਂ ਨਮੂਨੇ ਭਰਨੇ ਪੈਂਦੇ ਨੇ। ਤੇਰਾ ਭਰਾ ‘ਨੌਨਸੈਂਸ‘ ਐ, ਸਿਸਟਮ ਨਹੀਂ ਸਮਝਦਾ। ਜਦੋਂ ਪੰਜ ਸੱਤ ਬੰਦੇ ਸਿਸਟਮ ‘ਚ ਨਹੀਂ ਪੈਂਦੇ, ਬਾਕੀ ਵੀ ਅੱਖਾਂ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਨੇ। ਇਵੇਂ ਪੂਰਾ ਸਿਸਟਮ ਖ਼ਰਾਬ ਹੁੰਦੈ।‘ਜੀਓ ਸੱਜਣ ਜੀਓ। ਖਰੀ ਤੇ ਸੱਚੀ ਦੇਸ਼ ਭਗਤੀ। ਕੋਈ ਜਨਾਬ ਤੋਂ ਸਿੱਖੇ। ‘ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਦੋ ਸੌ ਦਿਓ, ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਿਸਟਮ ਦਿਆਂਗਾ‘। ਦਿਲ ਕਰਦੈ, ਜਨਾਬ ਤੋਂ ਸੌ ਜਾਨਾਂ ਵਾਰ ਦੇਵਾਂ। ਬਠਿੰਡਾ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਧਰੋਹ ਕਮਾਇਐ। ਮਹੇਸ਼ਵਰੀ ‘ਤੇ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤੈ। ਜਨਾਬ ਨੇ ‘ਦੱਦਾ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਿਆ, ਲੱਲਾ ਪੜ੍ਹਿਆ ਏ‘। ਪਿਆਰੇ, ਦਿਲ ਹੌਲਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਤੁਹਾਡੀ ਕੁਰਬਾਨੀ ਅਜਾਈਂ ਨਹੀਂ ਜਾਏਗੀ। ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਖਾਤਰ ਜੇਲ੍ਹ ਜਾਣਾ ਪਿਆ। ਪਿੱਛੇ ਨਾ ਹਟਣਾ, ਹੱਸ ਕੇ ਜਾਣਾ। ਡਾਕਟਰ ਤਾਂ ਹੁੰਦੇ ਹੀ ਰੱਬ ਦਾ ਰੂਪ ਨੇ। ਐ ਪਾਪੀ ਵਿਨੋਦ, ਤੂੰ ਭੁਗਤੇਂਗਾ ਇੱਕ ਦਿਨ। ਜਸਟਿਸ ਜਸਵੰਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜੱਸ ਕਿਵੇਂ ਗਾਈਏ। ‘ਸਿਸਟਮ‘ ‘ਤੇ ਟਕੋਰ ਕੀਤੀ, ਅਖੇ ਸ਼ਾਰਕ ਮੱਛੀ ਨਾ ਬਣੋ। ਕੱਲ੍ਹ ਨੂੰ ਕੋਈ ਆਖੂ, ਬੰਦੇ ਬਣੋ, ਭਲਾ ਦੱਸੋ, ਫਿਰ ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਦਾ ਕੀ ਬਣੂ।
             ਅਖਾਣ ਅਟਪਟਾ ਨਾ ਲੱਗੇ, ‘ਮੂਤ ‘ਚੋਂ ਮੱਛੀਆਂ ਭਾਲਣਾ‘। ਮਹਾਨ ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਮ। ਮਾਨਸਾ ‘ਚ ਸੱਚਮੁੱਚ ਚਮਤਕਾਰ ਕੀਤੈ। ਮੂਤ ‘ਚੋਂ ਕਿੰਨੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਲੱਭੀਆਂ, ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਗਿਣਤੀ ਕਰਕੇ ਦੱਸੂ। ਡੋਪ ਟੈਸਟ ਦਾ ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਅਨੋਖਾ ਐ। ‘ਸਿਸਟਮ‘ ‘ਚ ਬੱਝੇ ਭਗਤ ਆਉਂਦੇ ਨੇ। ਦਸ ਹਜ਼ਾਰ ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਦੀ ਜੇਬ ‘ਚ ਪਾਉਂਦੇ ਨੇ। ਘਰੋਂ ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਪਿਸ਼ਾਬ ਲਿਆਉਂਦੇ ਨੇ। ਡੋਪ ਟੈਸਟ ਕਰਾਉਂਦੇ ਨੇ। ਲਾਇਸੈਂਸ ਅਸਲੇ ਦਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਨੇ। ਐੱਸਐੱਸਪੀ (ਵਿਜੀਲੈਂਸ) ਦਾ ਢਿੱਡ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਕਿਉਂ ਦੁਖਿਐ। ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਦੇ ਰਾਖੇ ਫੜ ਲਏ। ਰੋਮਨ ਆਖਦੇ ਨੇ, ‘ਰੋਗ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡਾਕਟਰ ਤੋਂ ਡਰੋਂ।‘ ਪਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਿਰਕ ਕਾਹਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦੇ। ਇਕੱਲੇ ਐੱਸਐੱਸਪੀ ਨਹੀਂ, ਕਵੀ ਵੀ ਚੰਗੇ ਨੇ। ਇੰਝ ਅਰਜ਼ ਕਰਦੇ ਨੇ, ‘ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਸਾਰੇ ਚੋਰ ਸਿਆਣੇ, ਇਹੋ ਢੰਗ ਅਪਣਾ ਰਹੇ ਨੇ/ਚੋਰ ਤੇ ਕੁੱਤੀ ਦੋਵੇਂ ਰਲ ਕੇ, ਥਾਂ-ਥਾਂ ਲੁੱਟ ਮਚਾ ਰਹੇ ਨੇ।‘ ਮਿਲਾਵਟ ਰੋਕਣ ਲਈ ਲਾਏ ਡਾਕਟਰ, ਕਿਹੜੇ ਰਾਹੇ ਪੈ ਨਿਕਲੇ। ਬਰਨਾਲੇ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਵਾਲੇ ਅਫ਼ਸਰ ਵੀ ਅਨਾੜੀ ਨਿਕਲੇ, ਕਾਬੂ ਆ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਗੱਦੀ ‘ਤੇ ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਬੈਠ ਜਾਏ, ਉਦੋਂ ਇਮਾਨ ਬਣਵਾਸ ਕੱਟਦੈ। ਮੱਛੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ‘ਚ ਕਵਿਤਾ ਕੌਣ ਸੁਣਦੈ। ਸ਼ਾਰਕ ਮੱਛੀ ਵੱਡੀ ਐ, ਛੋਟੀ ਵਿਚਾਰੀ ਕੀ ਕਰੇ। ਪੰਜਾਬ ਮੱਛੀ ਵਾਂਗ ਤੜਫ ਰਿਹੈ।
              ਚੀਨੀ ਦਾਦੇ ਆਖਦੇ ਨੇ, ‘ਪੈਸੇ ਦਾ ਝਲਕਾਰਾ ਅੰਨ੍ਹੇ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਖਣ ਲਾ ਦਿੰਦੈ।‘ ਪਤਾ ਨਹੀਂ, ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਕਿਉਂ ਐਨਕਾਂ ਲਾਈ ਫਿਰਦੇ ਨੇ। ਵੱਢੀਖੋਰੀ ਖੂਨ ‘ਚ ਏਨੀ ਰਚ ਗਈ। ਬਿਨਾਂ ਖੂਨ ਬਦਲੀ ਕੀਤੇ ਹੁਣ ਸਰਨਾ ਨਹੀਂ। ਮਰਜ਼ਾਂ ਹੱਡੀਂ ਬੈਠੀਆਂ ਨੇ। ਆਜ਼ਾਦੀ ਮਗਰੋਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ‘ਚ 230 ਵੱਢੀਖੋਰ ਗਜ਼ਟਿਡ ਅਫ਼ਸਰ ਫੜੇ ਗਏ ਸਨ। 1951-52 ‘ਚ ਮਿਲਾਵਟੀ ਦੁੱਧ ਦੇ 3429 ਕੇਸ ਫੜੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ‘ਚੋਂ 2096 ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ। ਅੱਜ ਨਮੂਨੇ ਤਾਂ ਭਰਦੇ ਨੇ, ਸਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵਧੇ ਫੁੱਲੇ। ‘ਸ਼ਾਰਕ ਮੱਛੀ‘ ਬਾਗੋ-ਬਾਗ ਐ। ਖੂੰਡਾ ਗੁਆਚ ਗਿਐ, ਹਰ ਇੱਟ ‘ਤੇ ਛੁਰੀਮਾਰ ਬੈਠੈ। ਦਸੌਂਧਾ ਸਿਓਂ ਨੂੰ ਨਾ ਚੜ੍ਹੀ ਦੀ ਐ, ਨਾ ਲੱਥੀ ਦੀ। ਕੱਛਾਂ ਵਜਾ ਰਿਹੈ, ਦੇਖਿਓ, ਸਰਕਾਰ ਬਣਾਵਾਂਗੇ। ਹਮਾਮ ‘ਚ ਸਭ ਪ੍ਰਾਹੁਣੇ ਨੇ। ‘ਵਾਰਿਸ ਸ਼ਾਹ ਮੀਆਂ ਵੱਡੇ ਮਾਲ ਲੁੱਟੇ, ਕਿਹੜੇ-ਕਿਹੜੇ ਦਾ ਲਵਾਂ ਨਾਉਂ ਮੀਆਂ।‘ ਪਟਵਾਰੀ, ਕਲਰਕ, ਜੇਈ, ਸਿਪਾਹੀ, ਹੌਲਦਾਰ। ਸਭ ਛੋਟੀ ਮੱਛੀ ਦੀ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ‘ਚ ਆਉਂਦੇ ਨੇ।ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ‘ਚ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀ ਫੜੇ ਗਏ, ਕੇਵਲ 49 ਗਜ਼ਟਿਡ ਅਫਸਰ, ਨਾਨ ਗਜ਼ਟਿਡ 439। ਕਦੇ ਪੈਸੇ ਦਾ ਫੈਸ਼ਨ ਪੁਰਾਣਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸ਼ਾਰਕ ਮੱਛੀ ਸੰਦੂਕ ਦੀ ਰਾਖੀ ਬੈਠੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਾਮਾ ਤਲਾਸ਼ੀ ਨਿੱਤ ਹੁੰਦੀ ਐ। ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੀ ਕੌਣ ਸੁਣਦੇ, ‘ਹੱਕ ਪਰਾਇਆ ਨਾਨਕਾ, ਉਸ ਸੂਅਰ ਉਸ ਗਾਇ।‘
               ਧੰਨ ਉਹ ਵੀ ਡਾਕਟਰ ਨੇ ਜੋ ਕੋਵਿਡ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਡਟੇ ਨੇ। ‘ਇੱਕ ਮੱਛੀ ਸਾਰਾ ਤਲਾਅ ਗੰਦਾ ਕਰ ਦਿੰਦੀ ਐ।‘ ਬਲਦੇਵ ਸਰਾ ਨੂੰ ਕਿਤੇ ਢੋਈ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣੀ। ਅਮਰਿੰਦਰ ਨੇ ਪਾਵਰਕੌਮ ਦਾ ਚੇਅਰਮੈਨ ਲਾਤਾ। ਸਿਆਣੇ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਸਰਾ ਨੂੰ ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਦਾ ਕਾਇਦਾ ਫੜਾ‘ਤਾ। ਬਲਦੇਵ ਸਿਓਂ ਅੜ ਗਏ... ਅਖੇ ਏਹ ਸਿਸਟਮ ਨਹੀਂ ਚੱਲਣਾ। ਇਮਾਨ ਦਾ ਭੂਤ ਸਵਾਰ ਸੀ। ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਗੁਮਾਸ਼ਤੇ ਉਦੋਂ ਭੰਗੜੇ ਪਾਉਣ ਲੱਗੇ ਜਦੋਂ ਸਰਾ ਦੀ ਛੁੱਟੀ ਕਰਤੀ। ਪਿਉ ਦਾ ਪੁੱਤ ਮੂਰਖ ਨਿਕਲਿਆ। ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਦਾ ਸਾਊ ਪੁੱਤ ਬਣਦਾ, ਹੁਣ ਕਿਰਾਏ ਦਾ ਘਰ ਨਾ ਵੇਖਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਗੁਰ ਸਿੱਖਦਾ, ਪ੍ਰੀਤ ਪਾਉਂਦਾ। ਪੁੱਤ-ਪੋਤੇ ਮੌਜਾਂ ਲੁੱਟਦੇ। ਬਿਨਾਂ ਮੰਗਿਆ ਮਸ਼ਵਰਾ ਹੈ। ਕੋਵਿਡ ਦੀ ਟੈਸਟਿੰਗ ਵਧਾਓ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਮੁੱਚੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਟੈੱਸਟ ਕਰਾਓ। ਹਾਲੇ ਸਾਫ ਖੂਨ ਵਾਲੇ ਬਚੇ ਨੇ। ਚੀਨ ਤੇ ਭਾਰਤ ਇੱਕ ਗੱਲੋਂ ਸਕੇ ਨੇ। ਟਰਾਂਸਪੇਰੈਂਸੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਕੁਰੱਪਸ਼ਨ ਰਿਪੋਰਟ-2020 ‘ਤੇ ਤੈਰਵੀਂ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੋ। ਕੁਰੱਪਸ਼ਨ ‘ਚ ਦੋਵੇਂ ਮੁਲਕ 80ਵੇਂ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਹਨ। ਡੈਨਮਾਰਕ ਤੋਂ ਸਿੱਖ ਲਓ। ਇਮਾਨ ‘ਚ ਪਹਿਲਾ ਨੰਬਰ ਐ। ਮੱਛੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਵੀ ਹੈ। ‘ਕਾਲੇ ਧਨ‘ ਦਾ ਭਾਰਤ ‘ਚ ਕਾਰੋਬਾਰ ਐ। ਬੇਈਮਾਨੀ ਦਾ ਝਾੜ ਕਦੇ ਘਟਿਆ ਨਹੀਂ। ਸਵਿਸ ਬੈਂਕ ਭਰੇ ਪਏ ਨੇ। ਲੱਗਦੈ ਡੈਨਮਾਰਕ ਤੋਂ ਲਿਆ ਕੇ ਪਿਉਂਦ ਚੜ੍ਹਾਉਣੀ ਪਊ।
                 ਗੱਲ ਹੈ ਤਾਂ ਪੁਰਾਣੀ। ਰਾਮਪੁਰਾ ਫੂਲ ਦੇ ਇੱਕ ਐੱਸਡੀਓ ਨੇ ਟਿੱਬੇ ‘ਤੇ ਮੱਛੀਆਂ ਚਾੜ੍ਹੀਆਂ ਸਨ। ਖੇਤੀ ਮੋਟਰਾਂ ਦੇ ਕੁਨੈਕਸ਼ਨ ਵੰਡ ਦਿੱਤੇ, ਟਿੱਬਿਆਂ ‘ਤੇ ਮੱਛੀ ਫਾਰਮ ਦਿਖਾ ਕੇ। ਕੇਹਾ ਯੁੱਗ ਹੈ, ਦਸ ਨਹੁੰਆਂ ਦੀ ਕਮਾਈ ਨੂੰ ਵਿਹਲ ਨਹੀਂ। ਹਰਾਮ ਦੀ ਕਮਾਈ ਜੌਗਿੰਗ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਪੁਰਾਣੀ ਵੀ ਸੁਣੋ, ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ‘ਚ ਤੇਲ ਦੀ ਕਿੱਲਤ ਹੋਈ। ਇੱਕ ਸੇਠ ਜਿਉਂਦੀ ਮਛਲੀ ਲੈ ਆਇਆ। ਤਲਣ ਬੈਠਣ ਲੱਗਾ। ਪਤਨੀ ਬੋਲੀ, ‘ਸਟੋਵ ‘ਚ ਤੇਲ ਨਹੀਂ‘। ਸੇਠ ਨੂੰ ਗੁੱਸਾ ਆਇਆ, ਖਿੜਕੀ ਖੋਲ੍ਹੀ, ਮੱਛੀ ਬਾਹਰ ਵਗਾਹ ਮਾਰੀ। ਮੱਛੀ ਸਮੁੰਦਰ ‘ਚ ਗੋਤੇ ਖਾਣ ਲੱਗੀ। ਸਮੁੰਦਰ ਗੂੰਜ ਉੱਠਿਆ, ‘ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਜ਼ਿੰਦਾਬਾਦ‘। ਸੁਨੀਲ ਜਾਖੜ ਆਖਦੇ ਨੇ, ਪੁਰਾਣੀ ਛੱਡੋ, ਨਵੀਂ ਸੁਣੋ। ਪੰਜ ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਰਮੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਸਰਕਾਰ ਘਿਰੀ। ਵੱਡੇ ਬਾਦਲ ਨੇ ਖੇਤੀ ਚੀਫ਼ ਨੂੰ ਜਾਖੜ ਦੇ ਘਰ ਭੇਜਤਾ। ਚੀਫ਼ ਸਾਹਿਬ ਬੋਲੇ, ਜਾਖੜ ਸਾਹਿਬ ਤੁਸੀਂ ਹੁਕਮ ਕਰੋ। ‘ਆਇਆ ਹੁਕਮ ਲੈਣ ਸੀ, ਸ਼ਹਿਰ ‘ਚੋਂ ਜਾਂਦਾ ਹੋਇਆ ਲੈ ਗਿਆ ਪੰਜ-ਪੰਜ ਹਜ਼ਾਰ।‘ ਮਗਰੋਂ ਡੀਲਰ ਜਾਖੜ ਕੋਲ ਦੁਹੱਥੜ ਮਾਰਨ। ਜਾਖੜ ਨੇ ਬਾਦਲ ਨੂੰ ਉਲਾਂਭਾ ਦਿੱਤਾ, ‘ਥੋਡਾ ਚੀਫ਼ ਦੰਦ ਘਸਾਈ ਲੈ ਗਿਆ।‘ ਛੱਜੂ ਰਾਮ ਕਚੀਚੀਆਂ ਵੱਟ ਰਿਹੈ। ਵੱਡਾ ਵਹਿਮ ਪਾਲੀ ਬੈਠਾ। ਅਖੇ ਰੱਸੇ ਨਾਲ ‘ਸਿਸਟਮ‘ ਨੂੰ ਮਸ਼ਕਾਂ ਦੇਊ।

                                                            ਵਿਚਲੀ ਗੱਲ 
                        ਤੇਰਾ ਇਮਾਨ, ਕਰੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ, ਆ ਮਿਲ ਸੱਜਣ ਪਿਆਰੇ !
                                                           ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਏਸ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਤਾਂ ਵਾਰੇ ਵਾਰੇ ਜਾਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਕਰਦੈ। ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਨਵੇਂ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦੇ ਗੁਰ ਏਨੀ ਪ੍ਰੀਤ ਨਾਲ ਦੱਸੇ ਕਿ ਉਹ ਬਾਗੋ ਬਾਗ ਹੋ ਗਏ। ਆਖਣ ਲੱਗੇ, ਸੁਣੋ ਇੱਕ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਫ਼ਸਰ ਦੀ ਗੱਲ। ਉਸ ’ਤੇ ਈਮਾਨ ਦਾ ਏਡਾ ਭੂਤ ਸਵਾਰ ਕਿ ਕਿਸੇ ਲੀਡਰ ਦੀ ਗੱਲ ਹੀ ਨਾ ਸੁਣੇ। ਜਦੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹੱਦ ਟਪਾ ’ਤਾ, ਉਦੋਂ ਆਈ ਨਾਨੀ ਚੇਤੇ। ਫਿਰ ਕੱਢੇ ਲੇਲ੍ਹੜੀਆਂ ‘ਸਾਹਬ, ਬਦਲੀ ਨੇੜੇ ਦੀ ਕਰ ਦਿਓ।’ ਵਜ਼ੀਰ ਨੇ ਚੋਭ ਲਾਈ, ‘ਥੋਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੀ ਫਰਕ ਪੈਂਦੇ ਦੂਰ ਨੇੜੇ ਦਾ।’ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ‘ਰੱਖੋ ਇਮਾਨਦਾਰੀ, ਸਾਡੇ ਕੰਮ ਤਾਂ ਕਰੋ’ ਆਖ ਕੇ ਸਮਾਗਮੀ ਭਾਸ਼ਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਤੁਸੀਂ ਦੱਸੋ, ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਇਸ ‘ਚ ਕੀ ਗੁਨਾਹ। ‘ਧੀਏ ਗੱਲ ਸੁਣ, ਨੂੰਹੇ ਕੰਨ ਕਰ’, ਮੰਤਰੀ ਦਾ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਿਤੇ ਹੋਰ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਆਵਾ ਊਤਦੈ, ਫਿਰ ਹਰ ਮੰਤਰੀ ਸੰਤਰੀ ਲਈ ਈਮਾਨ ਕੰਡਾ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇਕੱਲਾ ਚੌਕੀਦਾਰ ਹੀ ਚੋਰ ਨਹੀਂ, ਚੁੱਪ ਹੀ ਭਲੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਬੇਈਮਾਨੀ ਦਾ ਕੰਬਲ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ। ਗੱਲ ਇੰਗਲੈਂਡ ਤੋਂ 1948 ‘ਚ ਖ਼ਰੀਦੀਆਂ ਜੀਪਾਂ ਦੇ ਘਪਲੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ, ਰਾਫਾਲ ਤੱਕ ਐਵੇਂ ਨਹੀਂ ਪੁੱਜੀ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਲੀਡਰਾਂ ‘ਚੋਂ ਪਾਰਖੂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗ਼ਜ਼ਨੀ ਤੇ ਅਬਦਾਲੀ ਦੀ ਰੂਹ ਦਿੱਖਦੀ ਹੈ। ਹਰਦੇਵ ਅਰਸ਼ੀ ਨੇ ਗੱਲ ਸੋਲ੍ਹਾਂ ਆਨੇ ਸੱਚ ਆਖੀ ‘ਕਾਮਰੇਡ ਕੀ ਕਰਨ, ਸਿਆਸਤ ‘ਚ ਤਾਂ ਵਪਾਰੀ ਆ ਵੜੇ।’ ਕਾਂਗਰਸੀ ਦਸ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਆਏ ਨੇ। ਬੜਾ ਲੰਮਾ ਸੋਕਾ ਝੱਲਿਆ। ਕਈ ਬਾਹਰੋਂ ਬੀਬੇ ਰਾਣੇ ਨੇ, ਅੰਦਰੋਂ ਮਾਇਆ ਨੂੰ ਜ਼ਰਬਾਂ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਕ ਕਾਹਲੇ ਦੀ ਕੁਰਸੀ ਤਾਂ ਇੱਕ ਖ਼ਾਨਸਾਮਾ ਹੀ ਲੈ ਬੈਠਾ।
                  ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਐਤਕੀਂ ਖੂੰਡਾ ਗੁਆਚਿਆ ਲੱਗਦੈ। ਸਿੰਜਾਈ ਘਪਲੇ ਵਾਲਾ ਭਾਪਾ ਤਾਂ ਅੰਦਰ ਕਰਤਾ, ‘ਪਿਉ ਦਾਦੇ‘ ਬਚੇ ਹੋਏ ਨੇ। ਇਵੇਂ ‘ਭਲਵਾਨ‘ ਨੂੰ ਤਾਂ ਲੋਟਣੀ ਲਵਾਤੀ, ਉਸਤਾਦਾਂ ਨੂੰ ਹੱਥ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਏ। ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਮਗਰੋਂ ਇੱਕ ਅੱਧਾ ਕੋਲਾ ਤਪਾ ਕੇ ਹੀ ਸਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾਉਣ ਦਾ ਇਰਾਦਾ ਵੀ ਬਦਲ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਭੇਤੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ‘ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਦਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ ਪਰ ਰਜਿਸਟਰੀਆਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਬੋਰੀਆਂ ਭਰੀਆਂ ਪਈਆਂ ਨੇ।‘ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੇ ਚੰਗਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਚਿੱਟੇ ਧੰਨ ਦਾ ਚੋਣਾਂ ਵੇਲੇ ਖੁਲਾਸਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦੇ। ਸਵਿੱਸ ਬੈਂਕਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲ ਹੋ ਗਈ, ਚੌਕੀਦਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੌਕਾ ਹੋਰ ਦਿਓਗੇ ਤਾਂ ‘ਕਾਲਾ ਧੰਨ‘ ਵੀ ਆ ਜਾਊ। ਹੁਣ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦੇਖਿਓ। ਘਾਹੀ ਵੇਲੇ ਸਿਰ ਚਲੇ ਜਾਣ ਕਿਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵੋਟ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹੀ ਨਾ ਪਾ ਜਾਏ। ਅਗਲਿਆਂ ਨੇ ਤਾਂ ਤਾਬੂਤ ਨਹੀਂ ਬਖ਼ਸ਼ੇ, ਅੰਨਾ ਹਜ਼ਾਰੇ ਕੀ ਭਾਲਦੈ। ਯੂਪੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਹੁਣੇ ਸਿਵਿਆਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਾਈ। ਕਿਤੇ ਸਿਵਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕੰੰਧਾਂ ‘ਚ ਘਪਲਾ ਤੇ ਕਿਤੇ ਅੰਗੀਠਿਆਂ ‘ਚ। ਕਮਾਲ ਦੇਖੋ, ਮਾਇਆਵਤੀ ਦੇ ਹਾਥੀ ਦਾ ਮੁੱਲ 5 ਲੱਖ, ਲਵਾਈ 47 ਲੱਖ। ਚੌਟਾਲਾ ਸਾਹਿਬ, ਵੀ ਅਪੀਲਾਂ ਕਰ ਰਹੇ ਨੇ ਕਿ ਹੁਣ ਤਾਂ ਬਹੁਤ ਹੋਗੀ। ਤਿਹਾੜ ਜੇਲ੍ਹ ‘ਚ ਟੂ-ਜੀ ਵਾਲਾ ਏ.ਰਾਜਾ, ਕਰੁਨਾਨਿਧੀ ਦੀ ਧੀ ਕੰਨੀਮੋਜ਼ੀ, ਸੁਰੇਸ਼ ਕਲਮਾਡੀ ਨੇ ਵੀ ਗੇੜਾ ਕੱਢਿਆ। ਦੱਖਣ ਵਾਲਾ ਬੀ.ਐਸ. ਯੇਦੀਯੁਰੱਪਾ, ਸੁਖਰਾਮ ਪਹਿਲਾਂ, ਹੁਣ ਸ਼ਸ਼ੀ ਕਲਾ ਤੇ ਲਾਲੂ ਯਾਦਵ ਜੇਲ੍ਹਾ ’ਚ ਨੇ।
                 ਟਰਾਂਸਪਰੈਂਸੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਨੇ ਕੁਰੱਪਸ਼ਨ ਇੰਡੈਕਸ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਨੂੰ 180 ਚੋਂ 78 ਵਾਂ ਰੈਂਕ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ‘ਚ ਭਾਰਤ 100 ਕਰੋੜ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਵਿਅਕਤੀ (ਕੰਪਨੀ ਨਹੀਂ) 24 ਤੋਂ ਹੁਣ 61 ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਤਾਹੀਓਂ ਕਾਮਰੇਡ ਆਖਦੇ ਨੇ ‘ਸਾਥੀਓ, ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਦੀ ਅਮੀਰੀ ਪਿਛੇ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਗਰੀਬੀ ਹੁੰਦੀ ਐ, ਹੋਰਾਂ ਦਾ ਹੱਕ ਮਾਰ ਕੇ ਹੀ ਕੋਈ ਅਮੀਰ ਬਣਦਾ।‘ਮਾਇਆ ਕੇ ਤੀਨ ਨਾਮ, ਪਰਸੂ, ਪਰਸਾ, ਪਰਸ ਰਾਮ।’ ਤੁਹਾਡੀ ਪਛਾਣ ਤੁਹਾਡੇ ਕੱਪੜੇ ਹਨ। ਬਠਿੰਡਾ ਦਾ ਇੱਕ ਪੁਰਾਣਾ ਡੀਸੀ ਜਿਥੇ ਵੀ ਤਾਇਨਾਤ ਰਿਹਾ, ਦੌਲਤ ਸਾਂਭਣ ਵਾਲਾ ਬੰਦਾ ਨਾਲ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਡੀ.ਸੀ ਆਪਣੀ ਅਦਾਲਤ ਵਿਚ ‘ਰੱਬ ਦੀ ਸਹੁੰ’ ਖੁਆ ਕੇ ਫੈਸਲਾ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਫੈਲੇ ਚਿੱਕੜ ‘ਚੋਂ ਰੱਬ ਵੀ ਨਹੀਂ ਬਚਦਾ। ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਗੁਰੂ ਘਰਾਂ ਵਿਚ ਗੋਲਕ ਗਿਣਨ ਲਈ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਸਿਫਾਰਸ਼ੀ ਲੱਗਦੇ ਨੇ। ਅਰਸਾ ਪਹਿਲਾਂ ਮਾਝੇ ਦੇ ਗੁਰੂ ਘਰ ਵਿਚ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੇ ਕਛਹਿਰੇ ‘ਚੋਂ ਮਾਇਆ ਫੜੀ ਗਈ ਸੀ। ਉਹ ਭੁੱਲ ਬੈਠਾ ਸੀ ਕਿ ‘ਮਾਇਆ ਛਾਇਆ ਹੈ।‘ ਹਰਿਆਣੇ ਵਾਲੇ ਅਸ਼ੋਕ ਖੇਮਕਾ ਨੂੰ ਕੌਣ ਭੁੱਲਿਆ, ਜਿਸ ਦੀ ਬਦਲੀ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ 51 ਵਾਰ ਕੀਤੀ। ਯੂਪੀ ‘ਚ ਰੇਤ ਮਾਫੀਏ ਨੂੰ ਹੱਥ ਪਾਇਆ ਤਾਂ ਦੁਰਗਾ ਸ਼ਕਤੀ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਨੂੰ ਮੁਅੱਤਲ ਹੋਣਾ ਪਿਆ। ਕਰਨਾਟਕਾ ਦੇ ਕੋਲਾਰ ‘ਚ ਸੋਨੇ ਵਰਗੇ ਅਫਸਰ ਡੀ.ਕੇ. ਰਵੀ ਨੇ ਮਾਫੀਏ ਨੂੰ ਤਾਂ ਨੱਥ ਪਾਈ, ਸਰਕਾਰਾਂ ਨੇ ਮੁੱਲ ਨਾ ਪਾਇਆ। ਆਖਰ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਗਿਆ। ਲੋਕ ਮੁੱਲ ਨਾ ਪਾਉਂਦੇ ਤਾਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਕਲੈੱਕਟਰ ਸੁਮਿਤ ਸ਼ਰਮਾ ਦੀ ਬਦਲੀ ਰੁਕਵਾਉਣ ਲਈ 12 ਹਜ਼ਾਰ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸਮੂਹਿਕ ਛੁੱਟੀ ‘ਤੇ ਨਾ ਜਾਂਦੇ।
                 ਫਰੀਦਕੋਟ ਵਾਲੇ ਨਿਰਮਲ ਤੇ ਸੇਖਾ ਕਲਾਂ (ਮੋਗਾ) ਵਾਲੇ ਗੁਰਚਰਨ ਚੀਦਾ ਪਟਵਾਰੀ ਨੂੰ ਸਲਾਮ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕ ਜਾਨ ਵਾਰਦੇ ਨੇ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਈਮਾਨ ਦੀ ਲਾਈਨ ‘ਚ ਖੜ੍ਹਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਖੁੱਡੇ ਲਾਈਨ ਵੀ ਲੱਗਣਾ ਪੈਂਦਾ। 1997 ‘ਚ ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਾਦਲ ਨੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਲੱਖ ਦਾ ਮਹਾਰਾਜਾ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਐਵਾਰਡ ਦੇਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਂ ਨੂੰ ਫੜਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨਾਮ ਵੱਖਰਾ। ਸਾਲ 2002 ਵਿੱਚ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਗੱਲ ਸੁਣਾਈ ‘ਜਦੋਂ ਅਮਰਿੰਦਰ ਆਪਣੇ ਦਫ਼ਤਰ ਪਹਿਲੇ ਦਿਨ ਗਏ, ਉਥੇ ਇੱਕ ਧੂੜ ਜੰਮੀ ਟਰਾਫੀ ਪਈ, ਜਦੋਂ ਧੋਤੀ ਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਉਹੀ ਟਰਾਫੀ ਨਿਕਲੀ, ਜੋ ਬਾਦਲ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਣੀ ਸੀ। ਬਾਦਲਾਂ ਨੂੰ ਕੋਈ ਇਮਾਨਦਾਰ ਅਫ਼ਸਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਲੱਭਿਆ’। ਮੰਤਰੀ ਜੀ, ਕਈਆਂ ਦਾ ਈਮਾਨ ਡੋਲਿਆ ਵੀ ਹੈ। ਚਿੱਕੜ ਦੇ ਗਲੇ ਲੱਗ ਗਏ। ਬਚੇ ਹੋਏ ਵਜ਼ੀਰਾਂ ਦੀ ਅੱਖ ਵਿਚ ਰੜਕਦੇ ਨੇ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਾਲੇ 1404 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ। ਸਿਰਫ਼ 11.53 ਫੀਸਦੀ ਹੀ ਗਜ਼ਟਿਡ ਅਫਸਰਾਂ ‘ਤੇ ਦਰਜ ਹੋਏ। ਦੌਲਤ ਦੇ ਪੁੱਤ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੇ ਕਿਰਤ ਕਰੋ, ਨਾਮ ਜਪੋ, ਵੰਡ ਛਕੋ ਦੇ ਵਚਨਾਂ ਨੂੰ ਭੁੱਲ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ, ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਦੇ 550 ਸਾਲਾਂ ਸ਼ਤਾਬਦੀ ਮੌਕੇ ਹੱਕ ਦੀ ਰੋਟੀ ਖਾਣ ਦੀ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕ ਲੈਣ, ਦੇਖਿਓ ਫਿਰ ਨਨਕਾਣਾ ਵੀ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਾ।

                         ਕੈਪਟਨ ਦਾ ਖੂੰਡਾ 
            ਅਕਾਲੀ ਬਚੇ , ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਫਸੇ 
                          ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਐਤਕੀਂ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ‘ਸਿਆਸੀ ਖੂੰਡਾ’ ਵੱਡੇ ਲੀਡਰਾਂ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਚੱਲਿਆ ਜਦੋਂ ਕਿ ਛੋਟੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਵਾਹਣੀਂ ਪਾਏ ਹੋਏ ਹਨ। ਜ਼ਮੀਨ ਅਸਮਾਨ ਦਾ ਫ਼ਰਕ ਹੈ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਪਾਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਰੇ੍ਹ ਦੀ ‘ਕਰੁਪਸ਼ਨ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਜੰਗ’ ਦਾ। ਚੋਣਾਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੈਪਟਨ ਨੇ ਗੱਠਜੋੜ ਦੇ ਵੱਡੇ ਲੀਡਰਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਲੁੱਟਣ ਦੇ ਇਲਜ਼ਾਮ ਲਾਏ। ਚਾਰ ਮਹੀਨੇ ’ਚ ਸਭਨਾਂ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਕਰਨ ਦੇ ਵਾਅਦੇ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਜਦੋਂ ਹੁਣ ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਰੇ੍ਹ ਦੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੇਸਾਂ ਦੇ ਵਰਕੇ ਫਰੋਲੇ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਛੋਟੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੀ ਦਿੱਖੀ, ‘ਮਗਰਮੱਛ’ ਕਿਧਰੇ ਨਜ਼ਰੀਂ ਨਹੀਂ ਪਏ। ਤਾਹੀਓ ਅਕਾਲੀ ਖ਼ੁਸ਼ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸੀ ਦੁਖੀ ਜਾਪਦੇ ਹਨ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਤੱਥਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਗੱਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਵਰੇ੍ਹ ਸਾਲ 2016 ਦੌਰਾਨ 314 ਅਫ਼ਸਰਾਂ/ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ/ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ 167 ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਲ 2017 ਦੌਰਾਨ 291 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ 159 ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ।
                   ਪੜਤਾਲਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਦਰਜ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਕੇਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ’ਚ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਿਅਕਤੀ/ਸਿਆਸੀ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤਾਂ ਸਾਲ 2016 ਦੇ ਵਰੇ੍ਹ ਵਿਚ 54 ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਦੇ ਸਾਲ 2017 ਦੇ ਵਰੇ੍ਹ ਦੌਰਾਨ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਕੇ 36 ਰਹਿ ਗਈ। ਇਸੇ ਵਰੇ੍ਹ ’ਚ ਵਸੀਲਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਇਦਾਦ ਬਣਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ। ਵਰ੍ਹਾ 2017 ਦੌਰਾਨ ਟਰੈਪ ਕੇਸ ਜ਼ਰੂਰ ਵਧੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਛੋਟੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਸਾਲ 2016 ਵਿਚ 109  ਟਰੈਪ ਕੇਸਾਂ ਵਿਚ 130 ਮੁਲਾਜ਼ਮ/ ਅਧਿਕਾਰੀ ਫੜੇ ਗਏ ਜਦੋਂ ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਪਹਿਲੇ ਵਰ੍ਹੇ ਵਿਚ 118 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕਰਕੇ 149 ਮੁਲਾਜ਼ਮ/ਅਧਿਕਾਰੀ ਫੜੇ ਹਨ। ਮਤਲਬ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਛੋਟੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਵਿਚ ਬਾਜ਼ੀ ਮਾਰੀ ਹੈ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਜਨਵਰੀ ਤੇ ਫਰਵਰੀ 2018 ਦੌਰਾਨ 28 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ।
                    ਕੈਪਟਨ ਰਾਜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਰੇ੍ਹ 2017 ਦੌਰਾਨ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ 128 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਪੜਤਾਲਾਂ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਇਸ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਤਾਂ ਅਕਾਲੀ ਰਾਜ ਦੇ ਸਾਲ 2016 ਦੌਰਾਨ 201 ਪੜਤਾਲਾਂ ਦਰਜ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਅਕਾਲੀ ਰਾਜ ਦੇ 2016 ਦੌਰਾਨ 61 ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਿਅਕਤੀਆਂ (ਸਮੇਤ ਸਿਆਸੀ ਵਿਅਕਤੀ) ਪੜਤਾਲਾਂ ਦਰਜ ਹੋਈਆਂ ਜਦੋਂ ਕਿ ਹੁਣ 2017 ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ 30 ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਪੜਤਾਲਾਂ ਦਰਜ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਕੈਪਟਨ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਾਰੀ (2002-2007) ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਪਹਿਲੇ ਵਰੇ੍ਹ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਸਿਆਸੀ ਖੂੰਡਾ ਚਲਾ ਕੇ ਦਰਜਨਾਂ  ਲੀਡਰਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਹਵਾ ਖੁਆ ਦਿੱਤੀ ਸੀ।  ਵਰ੍ਹਾ 2002-2003 ਦੌਰਾਨ ਰਿਕਾਰਡ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਸਨ। ਹੁਣ ਦੂਸਰੀ ਪਾਰੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਰੇ੍ਹ ਦੌਰਾਨ ਕਿਸੇ ਸਿਆਸੀ ਲੀਡਰ ਨੂੰ ਤੱਤੀ ਵਾਅ ਨਹੀਂ ਲੱਗੀ ਹੈ।
                    ਹੁਣ ਪਹਿਲੇ ਵਰੇ੍ਹ ਦੌਰਾਨ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਸਿੰਚਾਈ ਘੁਟਾਲਾ, ਮੰਡੀ ਬੋਰਡ ਦੇ ਐਕਸੀਅਨ ਦਾ ਕੇਸ,ਪੀ.ਟੀ.ਯੂ ਕੇਸ ਅਤੇ ਝਿਉਰਹੇੜੀ ਕੇਸ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ ਨੇਤਾ ਲੋਕ ਬਚ ਗਏ ਹਨ। ਸਿਆਸੀ ਭੇਤੀ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ‘ਦੋਸਤਾਨਾ ਖੇਡ’ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰਾਂ ਦੇ ਲੀਡਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਹੁਣ ਬਦਲਾਖੋਰੀ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਹਾਕਮ ਧਿਰ ਆਖ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਮੈਰਿਟ ਤੇ ਸਭ ਕੱੁਝ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉੱਪਰੋਂ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਬੇਵੱਸ ਹਨ। ਤਾਹੀਓਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਘਟਣ ਲੱਗੀ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਲੀਡਰਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਖਾਤਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਖੁੱਲ੍ਹਿਆ ਹੈ।
                   ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਪੰਜਾਬ ਨੇ ਲੰਘੇ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ (2013-2017) ਦੌਰਾਨ 1279 ਵਿਅਕਤੀਆਂ (ਸਰਕਾਰੀ/ਗ਼ੈਰਸਰਕਾਰੀ) ਤੇ ਕੁੱਲ 722 ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਚੋਂ 500 ਕੇਸ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀ ਵੱਢੀ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ 186 ਕੇਸ ਪੜਤਾਲਾਂ ਕਰਨ ਮਗਰੋਂ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਸਿਰਫ਼ ਤਿੰਨ ਦਰਜਨ ਕੇਸ ਵਸੀਲਿਆਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪੰਜ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦੌਰਾਨ 54 ਅਫ਼ਸਰਾਂ, 263 ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਅਤੇ 136 ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ ਹੈ। ਜਨਵਰੀ ਤੇ ਫਰਵਰੀ 2018 ਵਿਚ ਦਰਜਨ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ ਹੈ।
                 ਸਿੰਚਾਈ ਘੁਟਾਲੇ ’ਚ ਵਕਤ ਲੱਗਿਆ : ਡਾਇਰੈਕਟਰ
ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜੀ.ਨਗੇਸਵਰਾ ਰਾਓ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੀ ਸਾਲ ਦੌਰਾਨ ਬਿਹਤਰ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਰਹੀ ਹੈ ਤੇ ਟਰੈਪ ਕੇਸ ਪਿਛਲੇ ਵਰੇ੍ਹ ਨਾਲੋਂ ਵਧੇ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੇ ‘ਨੌਕਰੀ ਘੁਟਾਲੇ’ ਦੇ ਵੱਡੇ ਦੋਸ਼ੀ ਫੜੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐਕਸੀਅਨ ਸੁਰਿੰਦਰਪਾਲ ਭਲਵਾਨ ਤੇ ਤਿੰਨ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਸਿੰਚਾਈ ਘੁਟਾਲਾ ਹੀ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਖਾ ਗਿਆ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਪੜਤਾਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਲੀਡਰਾਂ ਬਾਰੇ ਪੁੱਛਿਆ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਇਸ ’ਤੇ ਕੋਈ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਨਾਂਹ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।

                            ਵੱਢੀਖੋਰ ਬਾਗੋ ਬਾਗ
      ਹੁਣ ਖੜਕਦਾ ਨਹੀਂ ਕੈਪਟਨ ਦਾ 'ਖੂੰਡਾ' !
                              ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  : ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਦੀ ਐਤਕੀਂ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ 'ਠੰਢੀ' ਜਾਪਦੀ ਹੈ। ਤਾਹੀਓਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਅਫਸਰ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿਚ ਵਿਹਲੇ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਰੌਂਅ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਵੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਾਸਾ ਵੱਟ ਲਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਰ•ਾ 2002 ਵਿਚ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਦੀ ਹਕੂਮਤ ਬਣੀ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿਚ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਦਾ ਹੜ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਅਫਸਰਾਂ ਨੂੰ ਪੜਤਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਾਹ ਲੈਣ ਦੀ ਵਿਹਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਪਾਸੇ ਦਬਦਬਾ ਸੀ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਥਾਣਾ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਚ 1 ਜਨਵਰੀ 2017 ਤੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਸਿਰਫ ਅੱਠ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ। ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਮਗਰੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਰੇਂਜ ਦੇ ਤਿੰਨ ਜ਼ਿਲਿ•ਆਂ ਵਿਚ ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ। ਰੇਂਜ ਵਿਚ ਪੈਂਦੇ ਬਠਿੰਡਾ ਤੇ ਫਰੀਦਕੋਟ ਜ਼ਿਲ•ੇ ਦਾ ਕੋਈ ਵੀ ਵੱਢੀਖੋਰ ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਫੜਿਆ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਰ•ਾ 2002 ਵਿਚ ਕੈਪਟਨ ਰਾਜ ਭਾਗ ਆਇਆ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਇਕੱਲੇ ਸਾਲ 2003 ਦੌਰਾਨ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਰੇਂਜ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਚ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਖਿਲਾਫ 62 ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਸਨ। ਤਤਕਾਲੀ ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਪੰਜ ਵਰਿ•ਆਂ (2002-07) ਦੌਰਾਨ ਬਠਿੰਡਾ ਰੇਂਜ ਵਿਚ 180 ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਸਨ  ਜਦੋਂ ਕਿ ਗਠਜੋੜ ਹਕੂਮਤ ਦੇ 10 ਵਰਿ•ਆਂ ਦੌਰਾਨ 139 ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ।
                          ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਬਠਿੰਡਾ ਵਿਚ ਫਲਾਈਂਗ ਸਕੂਐਡ ਦਾ ਦਫਤਰ ਤਾਂ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇਹ ਦਫਤਰ ਵੀ ਹੁਣ ਭਾਂਅ ਭਾਂਅ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹੁਣ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਹਿਮ ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕੈਪਟਨ ਹਕੂਮਤ ਦੇ ਸਹੁੰ ਚੁੱਕਣ ਮਗਰੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਤੇ ਮੁਕਤਸਰ ਦੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਨੇੜਲੇ ਤਿੰਨ ਚਾਰ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਡਰ ਡਰ ਵਿਚ ਆਪੋ ਆਪਣੇ ਘਰ ਛੱਡ ਗਏ ਸਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਇੱਕ ਹਫਤੇ ਮਗਰੋਂ ਹੀ ਉਹ ਘਰਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ ਸਨ। ਗਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਦੌਰਾਨ ਕਈ ਵਿਭਾਗਾਂ 'ਚ ਮਲਾਈ ਖਾਣ ਵਾਲੀ ਸੰਗਰੂਰ ਦੀ ਇੱਕ ਫਰਮ ਨੇ ਕੈਪਟਨ ਸਰਕਾਰ 'ਤੇ ਵੀ ਡੋਰੇ ਪਾ ਲਏ ਹਨ। ਮਾਲ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਅਫਸਰਾਂ ਤੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਦੇ ਹੌਸਲੇ ਵੀ ਹੁਣ ਵਧ ਗਏ ਹਨ। ਮਲੋਟ ਦੇ ਸਿਰਕੱਢ ਕਾਂਗਰਸੀ ਨੇਤਾ ਉਦੋਂ ਹੌਸਲਾ ਛੱਡ ਗਏ ਜਦੋਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਨੌਕਰੀ ਘੁਟਾਲੇ ਵਿਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਅਕਾਲੀ ਨੇਤਾ ਨੂੰ ਕਲੀਨ ਚਿੱਟ ਦੇ ਦਿੱਤੀ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਵੀ ਹੁਣ ਪਟਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫੜ ਕੇ ਆਪਣਾ ਅੰਕੜਾ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਫਾਜਿਲਕਾ ਜ਼ਿਲ•ੇ ਵਿਚ ਮਈ ਮਹੀਨੇ ਵਿਚ ਇੱਕ ਪਟਵਾਰੀ ਫੜਿਆ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਰੇਂਜ ਵਿਚ ਗਠਜੋੜ ਸਰਕਾਰ ਸਮੇਂ ਸਾਲ 2012 ਵਿਚ 12, ਸਾਲ 2012 ਵਿਚ 13,2014 ਵਿਚ 17,2015 ਵਿਚ 23 ਅਤੇ ਸਾਲ 2016 ਵਿਚ 26 ਕੇਸ ਦਰਜ ਹੋਏ ਹਨ।
                        ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੀ ਚੁੱਪ ਕਰਕੇ ਤਾਂ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਵਰਕਰਾਂ ਨੂੰ ਜੁਆਬ ਦੇਣੇ ਔਖੇ ਹੋਏ ਪਏ ਹਨ। ਵਿਰੋਧੀ ਧਿਰ ਦੇ ਨੇਤਾ ਸ੍ਰੀ ਐਚ.ਐਸ.ਫੂਲਕਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਆਗੂਆਂ ਅਤੇ ਕਰੁਪਟ ਅਫਸਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਚੁੱਪ ਵੱਟਣ ਤੋਂ ਸਾਫ ਹੈ ਕਿ ਕਾਂਗਰਸੀ ਤੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਆਪਸੀ ਗੁਪਤ ਸੰਧੀ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਕਰੁਪਟ ਅਫਸਰਾਂ ਮੁੜ ਹੌਸਲਾ ਫੜ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਦੋਹਾਂ ਧਿਰਾਂ ਨੇ ਰਲ ਕੇ ਚੋਣਾਂ ਲੜੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿਚ ਹੁਣ ਕਰੁਪਸ਼ਨ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਵਧ ਗਿਆ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਰੇਂਜ ਦੇ ਐਸ.ਐਸ.ਪੀ (ਵਿਜੀਲੈਂਸ) ਸ੍ਰੀ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਭਗਤਾਣਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਤਰਫੋਂ ਕਿਸੇ ਕਿਸਮ ਦੀ ਕੋਈ ਢਿੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਹੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਆ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਜੋ ਮਾਮਲੇ ਆ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਨ•ਾਂ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਡੂੰਘਾਈ ਨਾਲ ਕਰਕੇ ਕੇਸ ਦਰਜ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰ ਤਰਫੋਂ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸਖਤ ਹਦਾਇਤਾਂ ਹਨ। 

        ਸੁਮੇਧ ਸੈਣੀ ਦਾ 'ਗਾਰਮੈਂਟ ਸਟੋਰ' ?
                               ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਉਸ ਅੱਲਾ ਨੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੂੰ ਸਭ ਕੁਝ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸੈਣੀ ਸਾਹਿਬ ਇਕੱਲੀ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦੇ ਦੇਣ ਤਾਂ ਗੱਲ ਬਣ ਜਾਏ। ਗੱਲ ਪੂਰੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਮਹਿਕਮੇ ਦੀ ਬਣੂ। ਸੁਮੇਧ ਸੈਣੀ ਜੀ ਮਜਬੂਰੀ 'ਚ ਬੱਝੇ ਨੇ, ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਕਿਵੇਂ ਦੇਣ। ਏਹੋ ਮਜਬੂਰੀ ਨੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੂੰ ਕਬਾੜੀਆ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਹਾਲੇ ਵੀ ਕੁਝ ਵਿਗੜਿਆ ਨਹੀਂ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ 'ਮਿਹਰ' ਕਰੇ ਤਾਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਆਪਣਾ 'ਗਾਰਮੈਂਟ ਸਟੋਰ' ਖੋਲ• ਸਕਦੀ ਹੈ। ਖਰਚਾ ਕੁਝ ਨਹੀਂ, ਇਕੱਲੀ ਕਮਾਈ ਹੀ ਕਮਾਈ ਹੈ। ਏਸੇ 'ਚ ਇਕੱਲੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦਾ ਭਲਾ  ਨਹੀਂ ,ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦਾ ਵੀ ਜੀਵਨ 'ਸਫਲਾ' ਹੋ ਜਾਣਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਫਿਰ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ 'ਮੁਨਸ਼ੀ' ਕਬਾੜੀਏ ਤਾਂ ਬਣੇ ਹੀ ਹੋਏ ਹਨ। ਸੁਣੋ ਤੱਥ ਕੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਦੇ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਏਨੇ ਕੁੜਤੇ ਪਜਾਮੇ, ਨਿੱਕਰਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੌਕ ਨਾਲ ਖਰੀਦੇ ਪੈਂਟ ਸੂਟ ਪਏ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਨਾਲ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਇੱਕ 'ਗਾਰਮੈਂਟ ਸਟੋਰ' ਖੋਲ• ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕਿਸੇ ਵੱਢੀਖੋਰ ਨੂੰ ਫੜਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਜਿਸ ਕਮੀਜ਼ ਜਾਂ ਪੈਂਟ ਆਦਿ ਚੋਂ ਵੱਢੀ ਵਾਲੀ ਰਾਸ਼ੀ ਬਰਾਮਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਕੱਪੜਾ ਵੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੀ 'ਕੇਸ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ' ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਿਨ•ਾਂ ਸਮਾਂ ਅਦਾਲਤ 'ਚ ਕੇਸ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਉਨ•ਾਂ ਸਮਾਂ ਵੱਢੀਖੋਰ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
          ਗੱਲ ਇਥੇ ਰੁਕ ਜਾਂਦੀ ਤਾਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੂੰ ਕੋਈ ਤਕਲੀਫ਼ ਨਹੀਂ ਹੋਣੀ ਸੀ। ਅਦਾਲਤਾਂ ਚੋਂ ਫੈਸਲੇ ਹੋਣ ਮਗਰੋਂ  ਇਹ ਵੱਢੀਖੋਰ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨੀ ਹੱਕ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹੁੰਦਾ ਇਉਂ ਹੈ ਕਿ ਵੱਢੀਖੋਰ ਇਨ•ਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਸਮਝਦੇ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ•ਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੇ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ ਪਹੁੰਚਾ ਦਿੱਤਾ,ਉਨ•ਾਂ ਮੰਦਭਾਗੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਕਿਉਂ ਘਰ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਵੇ। ਏਦਾ ਦੀ ਸੋਚ ਕਾਰਨ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਪਏ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ 'ਮੁਨਸ਼ੀ' ਕਬਾੜੀਆਂ ਵਾਂਗੂ ਦਹਾਕਿਆਂ ਮਗਰੋਂ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ•ਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਡਿਸਪੋਜ਼ ਆਫ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਵੀ ਕੋਈ ਵਿਵਸਥਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਨ•ਾਂ ਹਾਲਾਤਾਂ 'ਚ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਲਈ ਇਹ ਕੱਪੜੇ ਭਾਰ ਬਣੇ ਹੋਏ ਹਨ। 'ਮੁਨਸ਼ੀ' ਆਫ਼ ਦੀ ਰਿਕਾਰਡ ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਚੰਗਾ ਹੋਵੇ ਕਿਤੇ ਵੱਡੇ ਸਾਹਿਬ ਇਨ•ਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚਣ ਲਈ 'ਗਾਰਮੈਂਟ ਸਟੋਰ' ਖੋਲ•ਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦੇ ਦੇਣ। ਸਟੋਰ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਨ•ਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਸੇਲ ਹੀ ਲਗਾ ਦੇਣ। ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਮਜ਼ਾਕੀਆ ਲਹਿਜੇ 'ਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਕਿੰਨਾ ਚੰਗਾ ਲੱਗੇਗਾ, 'ਸੁਮੇਧ ਸੈਣੀ ਦਾ 'ਗਾਰਮੈਂਟ ਸਟੋਰ'। ਸਮੱਸਿਆ ਇਹ ਬਣ ਜਾਣੀ ਹੈ ਕਿ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਇਹ ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਕੱਪੜੇ ਖਰੀਦ ਕੌਣ ਕਰੂ। ਚਲੋ ਇਹ ਵੱਖਰਾ ਮਾਮਲਾ ਹੈ।
            ਆਓ ਤੁਹਾਨੂੰ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਜਿਥੇ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਢੇਰ ਲੱਗੇ ਪਏ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਸਾਲ 2002 'ਚ ਤਤਕਾਲੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਕੈਪਟਨ ਅਮਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਨੂੰ ਫੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਤਾਂ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੀਆਂ ਪੈਂਟਾਂ,ਸਰਟਾਂ ਅਤੇ ਜੈਕਟਾਂ ਦਾ ਹੜ ਹੀ ਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਲੰਘੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ 'ਚ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ 1332 ਕੱਪੜੇ ਆ ਚੁੱਕੇ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਗਿਣਤੀ ਪੈਂਟਾਂ ਦੀ ਹੈ। ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੀਆਂ 620 ਪੈਂਟਾਂ ਹੁਣ ਵੀ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕਾਂ ਨੂੰ ਉਡੀਕ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਸਾਲ 1997 ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਇੱਕ ਦਹਾਕੇ 'ਚ 1332 ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਨੂੰ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀ ਰਿਸ਼ਵਤ ਲੈਂਦੇ ਫੜਿਆ ਸੀ। ਇਨ•ਾਂ ਸਭ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਉਹ ਕੱਪੜੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਪਏ ਹਨ, ਜਿਨ•ਾਂ 'ਚ ਰਿਸ਼ਵਤ ਵਾਲੇ ਪੈਸੇ ਪਾਏ ਸਨ। 1332 ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਤੇ ਅਫਸਰਾਂ ਚੋਂ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਹੀ ਅਜਿਹਾ ਵਿਅਕਤੀ ਨਿੱਤਰਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਚੋਂ ਕੇਸ ਸਮਾਪਤੀ ਉਪਰੰਤ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪੈਂਟ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ ਹੈ।
                                                 ਸ਼ੁਕਰ ਕਰੋ 'ਆਨੰਦ' ਆਇਆ
ਭਾਵੇਂ ਹਰ ਕੋਈ ਇਹੋ ਸਮਝਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੱਪੜੇ ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਵਜੋਂ ਹਰ ਕੋਈ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲੋਂ ਵਾਪਸ ਲੈਂਦਾ ਨਹੀਂ। ਹਾਲਾਂ ਕਿ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਅਫਸਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਕੱਪੜੇ ਵਾਪਸ ਦੇਣ ਤੇ ਕੋਈ ਇਤਰਾਜ਼ ਨਹੀਂ। ਕੋਈ ਵੀ ਸਧਾਰਨ ਦਰਖਾਸਤ ਦੇ ਕੇ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ,ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦਾ ਭਾਰ ਤੇ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਵੀ ਘਟਦੀ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਕੇਵਲ ਇੱਕੋ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਲਈ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਹੈ। ਕੇਵਲ ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਜੇ.ਈ  ਆਨੰਦ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਸਾਲ 2001 'ਚ ਅਦਾਲਤੀ ਹੁਕਮਾਂ 'ਤੇ ਆਪਣੀ ਪੈਂਟ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲਈ ਹੈ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਬਾਕੀ 1331 ਵੱਢੀਖੋਰ ਇਸ ਕਰਕੇ ਹੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਤੋਂ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲੈ ਕੇ ਗਏ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਮਝਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ•ਾਂ ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਨੇ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਜੇਲ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਬਠਿੰਡਾ ਤੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਦੋ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੀਆਂ ਨਿੱਕਰਾਂ ਵੀ ਪਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਨੇ ਵੱਢੀ ਵਾਲੇ ਪੈਸੇ ਨਿੱਕਰ 'ਤੇ ਲਵਾਈ ਸਪੈਸ਼ਲ ਜੇਬ ਵਿੱਚ ਪਾਏ ਸਨ।
                                          ਪਟਿਆਲਾ ਰੇਂਜ ਕੋਲ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੇ ਢੇਰ
ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਰੇਂਜ ਪਟਿਆਲਾ ਕੋਲ ਤਿੰਨ ਪਜਾਮੇ ਵੀ ਵੱਢੀਖੋਰਾ ਦੇ ਸੰਭਾਲੇ ਪਏ ਹਨ ਤੇ ਇਸੇ ਤਰ•ਾਂ 15 ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੇ ਕੁੜਤੇ ਵੀ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਉਵੇਂ ਹੀ ਸਾਂਭੇ ਪਏ ਹਨ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੀਆਂ 575 ਸ਼ਰਟਾਂ ਵੀ ਪਈਆਂ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਦੀਆਂ 170 ਹਨ। ਜੈਕਟਾਂ ਤੇ ਕੋਟਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ 73 ਹੈ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਇੱਕ ਵੱਢੀਖੋਰ ਦੀ ਬਨੈਣ ਵੀ ਪਈ ਹੈ। ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਸ ਵੱਢੀਖੋਰ ਵੱਲੋਂ ਬਨੈਣ ਵਿੱਚ ਦੋ ਨੰਬਰ ਦੀ ਮਾਇਆ ਪਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਹੋ ਨਹੀਂ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਤਿੰਨ ਜੋੜੇ ਜੁਰਾਬ ਦੇ ਵੀ ਪਏ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਵੱਢੀ ਦੀ ਕਮਾਈ ਜੁਰਾਬ ਵਿੱਚ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਸਨ। ਆਖਰ ਜੁਰਾਬ ਹੁਣ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ ਪੁੱਜ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇੱਕ ਵੱਢੀਖੋਰ ਦੇ ਘਰ ਦੇ ਬੈਡ ਸੀਟ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਦਾ ਗੱਦਾ ਅਤੇ ਖੇਸ ਵੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਹਨ। ਇੱਕ ਵੱਢੀਖੋਰ ਦੇ ਸਰਹਾਣੇ ਦਾ ਕਵਰ ਵੀ ਹੁਣ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਇੱਕ ਵੱਢੀਖੋਰ ਮਹਿਲਾ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਦੇ ਕੱਪੜੇ ਵੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ ਵਿੱਚ ਹਨ। ਤੋਲੀਏ, ਰੁਮਾਲ,ਪਰਸ, ਹੈੱਡ ਬੈਗ,ਮੇਜ਼ ਪੋਸ਼ ਆਦਿ ਵੀ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ ਦੀ ਸੋਭਾ ਹਨ।
                                       ਵੱਢੀਖੋਰ ਦਾ ਕੱਛਾ ਸੰਭਾਲ ਰਹੀ ਹੈ ਬਠਿੰਡਾ ਰੇਂਜ
ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਰੇਂਜ ਬਠਿੰਡਾ ਕੋਲ 106 ਪੈਂਟਾਂ, ਸਰਟਾਂ ਤੇ ਨਿੱਕਰਾਂ ਮਾਲਖ਼ਾਨੇ 'ਚ ਹਨ। ਲਿਖਤੀ ਸੂਚਨਾ 'ਚ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ 'ਤੇ  ਦੋਸ਼ੀ ਆਪਣੇ ਕੱਪੜੇ ਵਾਪਸ ਲੈ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਅੱਜ ਤੱਕ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਕੱਪੜੇ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਏ। ਬਠਿੰਡਾ ਰੇਂਜ ਨੇ ਇੱਕ ਵੱਢੀਖੋਰ ਦਾ ਕੱਛਾ ਵੀ ਸਾਭਿਆਂ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਰੇਂਜ ਕੋਲ 57 ਸ਼ਰਟਾਂ,5 ਕੋਟ,36 ਪੈਂਟਾਂ,ਇੱਕ ਟਰੈਕ ਸੂਟ ਆਦਿ ਪਿਆ ਹੈ। ਕੋਈ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੀ ਨਹੀਂ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਕੋਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕੱਪੜੇ ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਰੇਂਜ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ 397 ਹਨ ਅਤੇ ਦੂਸਰੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਰੇਂਜ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 284 ਬਣਦੀ ਹੈ। ਵਿਜੀਲੈਂਸ ਦੇ ਇੱਕ ਉੱਚ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਲਈ ਇਹ ਕੱਪੜੇ ਸਿਰਦਰਦੀ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਇਨ•ਾਂ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਸੇਲ ਵੀ ਲਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
                                                   ਬਦਸ਼ਗਨੀ ਕੁਰਸੀ
ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲੇ 'ਚ ਜਿਨ•ਾਂ ਕਮਰਿਆਂ ਚੋਂ ਵੱਢੀਖੋਰ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀ ਫੜੇ ਗਏ ਹਨ, ਹੁਣ ਉਨ•ਾਂ ਕਮਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬੈਠਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ। ਕੁਝ ਅਰਸਾ ਪਹਿਲਾਂ ਜ਼ਿਲ•ਾ ਪ੍ਰੀ²ਸ਼ਦ ਬਠਿੰਡਾ ਦੇ ਇੱਕ ਦਫ਼ਤਰੀ ਕਮਰੇ ਚੋਂ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਫੜਿਆ ਗਿਆ। ਇਸ ਕੇਸ ਉਪਰੰਤ ਕੋਈ ਵੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਉਸ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਬੈਠਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਕਿਉਂਕਿ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸਮਝਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਹ ਕਮਰਾ ਹੀ ਬਦਸ਼ਗਨਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਸਾਡੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੂੰ ਜੇਲ ਦੀ ਹਵਾ ਖੁਆ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ•ਾਂ ਬਠਿੰਡਾ ਤਹਿਸੀਲ ਵਿੱਚ ਜਿਸ ਕਮਰੇ ਚੋਂ ਵੱਢੀਖੋਰ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੂੰ ਫੜਿਆ ਗਿਆ,ਉਸ ਕਮਰੇ ਵਿਚਲੀ ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਕੋਈ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਬੈਠਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਆਖਰ ਉਸ ਕੁਰਸੀ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਨਵੀਂ ਕੁਰਸੀ ਲਿਆਂਦੀ ਗਈ ਤੇ ਫਿਰ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾਂ ਨੇ ਬੈਠਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਇਸੇ ਤਰ•ਾਂ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਵੀ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਦੀ ਸਮਝ ਵਿੱਚ ਸਭ ਕੁਝ ਬਦਸ਼ਗਨਾ ਹੈ। ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦੇ ਰਾਮਸਵਰਨ ਲੱਖੇਵਾਲੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਮੇਜ਼ ਕੁਰਸੀਆਂ ਜਾਂ ਕੱਪੜੇ ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਬਦਸ਼ਗਨੇ ਤਾਂ ਉਹ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨ•ਾਂ ਪੈਸਾ ਲਏ ਕੋਈ ਕੰਮ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇਸ ਤਰ•ਾਂ ਦੇ ਵੱਢੀਖੋਰ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮੱਥੇ ਤੇ ਕਲੰਕ ਹਨ। ਵੱਢੀਖੋਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮਨ ਬਦਲਣੇ ਪੈਣਗੇ।