ਦੀਵੇ ਥੱਲੇ ਹਨੇਰਾ
           ਮੱਤਾਂ ਦੇਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਖੇਤ ਖਾਲੀ
                               ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਨੇ ਖਾਲ•ੀ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੇਤੀ ਮਹਿਕਮਾ ਖੁਦ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮੱਤਾਂ ਦਿੰਦਾ ਨਹੀਂ ਥੱਕਦਾ ਹੈ। ਕਪਾਹ ਪੱਟੀ ਵਿਚ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸਰਕਾਰੀ ਫਾਰਮ ਹਨ ਜਿਥੇ ਨਰਮੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਬਿਜਾਂਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ•ਾਂ ਸਰਕਾਰੀ  ਫਾਰਮਾਂ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 60 ਫੀਸਦੀ ਫਸਲ ਤਬਾਹ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਮਹਿਕਮੇ ਦੇ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਤੋਂ ਬਚਾਓ ਦੇ ਢੰਗ ਤਰੀਕੇ ਦੱਸਣ ਵਿਚ ਜੁਟੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੁਦ ਦੇ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤ ਚਿੱਟਾ ਮੱਛਰ ਖਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਖੇਤੀ ਮਹਿਕਮਾ  ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਲਈ ਗੈਰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਕੀਟਨਾਸਕ ਅਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਲੋਂ ਕਈ ਕਈ ਜ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਛਿੜਕਾਓ ਕਰਨ ਨੂੰ ਵੀ  ਜਿੰਮੇਵਾਰ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ। ਇੱਧਰ ਸਰਕਾਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਤੇ ਤਾਂ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਹੋਏ ਹਨ ਜੋ ਦਿਨ ਰਾਤ ਫਸਲ  ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪ੍ਰੰਤੂ ਫਿਰ ਵੀ ਇਹ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਦੀ ਭੇਟ ਚੜ  ਗਏ ਹਨ।
               ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ•ੇ ਦੇ  ਪਿੰਡ ਸੇਖਪੁਰਾ ਵਿਚ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਹੈ ਜਿਥੇ ਪੰਜਾਹ ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਚੋਂ 31 ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਵਿਚ ਨਰਮੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਵਿਚ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰਾਂ ਤੋਂ ਬਿਨ•ਾਂ ਡੇਲੀ ਵੇਜਿਜ਼ ਮਜ਼ਦੂਰ ਰੱਖੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਨਰਮੇ ਦੀ ਫਸਲ ਤੇ ਖੁਦ ਖੇਤੀ ਮਾਹਿਰ ਕੀਟਨਾਸਕਾਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਓ ਕਰਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਤੇ ਕਰੀਬ ਛੇ ਦਫਾ ਕੀਟਨਾਸਕਾਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਓ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਕਰੀਬ 50 ਤੋਂ 60 ਫੀਸਦੀ ਫਸਲ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਨੇ ਹਜ਼ਮ ਕਰ ਲਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਮਾਲ ਮਹਿਕਮੇ ਨੇ ਜੋ ਗਿਰਦਾਵਰੀ ਕੀਤੀ ਹੈ,ਉਸ ਨੇ ਕਰੀਬ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਫਸਲ ਦਾ ਖਰਾਬਾ ਰਿਕਾਰਡ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸੇਖਪੁਰਾ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਚੋਂ ਅੱਧੇ ਰਕਬੇ ਦੀ ਗਿਰਦਵਾਰੀ ਦਾ ਕੰਮ ਹੋ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਸ ਫਾਰਮ ਦੇ ਕਰੀਬ 9 ਏਕੜ ਤਾਂ ਕਾਫੀ ਨੁਕਸਾਨ ਹੇਠ ਹਨ। ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਬੀਤੇ ਕੱਲ ਖੇਤਰੀ ਕਿਸਾਨ ਮੇਲੇ ਵਿਚ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਖੁੱਲ• ਕੇ ਰੌਲਾ ਪਾਇਆ ਕਿ ਖੇਤੀ ਮਹਿਕਮਾ ਤੇ ਖੇਤੀ ਵਰਸਿਟੀ ਸਾਰਾ ਕਸੂਰ ਕਿਸਾਨਾਂ ਵਿਚ ਕੱਢ ਰਹੇ ਹਨ।
               ਦੂਸਰਾ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਤਲਵੰਡੀ ਸਾਬੋ ਦੇ ਐਨ ਲਾਗੇ ਹੈ ਜਿਥੇ ਕਰੀਬ 23 ਏਕੜ ਰਕਬੇ ਵਿਚ ਨਰਮੇ ਕਪਾਹ ਦੀ ਬਿਜਾਂਦ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਸੇਖਪੁਰਾ ਫਾਰਮ ਨਾਲੋਂ ਜਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੈ। ਇਨ•ਾਂ ਸਰਕਰੀ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਡਾ.ਬਲੌਰ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਤਲਵੰਡੀ ਫਾਰਮ ਦਾ ਉਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨਾ ਪਛੜ ਕੇ ਚਾਰਜ ਮਿਲਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇੱਥੇ 50 ਫੀਸਦੀ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਕਾਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਦੇ ਐਨ ਨਾਲ ਲੱਗਦੇ ਇੱਕ ਕਿਸਾਨ ਨੂੰ ਤਾਂ ਅੱਠ ਏਕੜ ਫਸਲ ਵਾਹੁਣੀ ਵੀ ਪਈ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਉਨ•ਾਂ ਦੀ ਫਸਲ ਕਾਫੀ ਚੰਗੀ ਪੁਜ਼ੀਸਨ ਵਿਚ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਪੰਜਾਹ ਫੀਸਦੀ ਫਸਲ ਦੀ ਗਿਰਦਾਵਰੀ ਵੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਬਾਕੀ ਦੀ ਗਿਰਦਵਾਰੀ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਦਾ ਜਿਆਦਾ ਹਮਲਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮ ਦੀ ਫਸਲ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨ (ਸਿੱਧੂਪੁਰ) ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਮੀਤ ਪ੍ਰਧਾਨ ਕਾਕਾ ਸਿੰਘ ਕੋਟੜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਖੇਤੀ ਮਹਿਕਮੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦਾ ਕਸੂਰ ਕੱਢਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਪੀੜ•ੀ ਹੇਠ ਸੋਟਾ ਫੇਰੇ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਖੇਤੀ ਮਹਿਕਮੇ ਕੋਲ ਤਾਂ ਕੋਈ ਤਕਨੀਕੀ ਜਾਂ ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਸੂਝ ਦੀ ਕੋਈ ਕਮੀ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਰਕਾਰੀ ਫਾਰਮ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਬਚਾ ਸਕੇ।
                                       ਗੁਆਂਢੀ ਖੇਤਾਂ ਕਰਕੇ ਮਾਰ ਪਈ : ਸਿੰਗਲਾ
ਜ਼ਿਲ•ਾ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਫਸਰ ਬਠਿੰਡਾ ਡਾ.ਆਰ.ਕੇ.ਸਿੰਗਲਾ ਦਾ ਤਰਕ ਸੀ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮਾਂ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਚਿੱਟੇ ਮੱਛਰ ਦਾ ਹਮਲਾ ਜਿਆਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਫਾਰਮਾਂ ਵਿਚ ਛੇ ਤੋਂ ਸੱਤ ਛਿੜਕਾਓ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਵੀ 12 ਤੋਂ 15 ਮਣ ਪ੍ਰਤੀ ਏਕੜ ਦਾ ਝਾੜ ਨਿਕਲ ਆਵੇਗਾ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਰਕਾਰੀ ਖੇਤੀ ਫਾਰਮਾਂ ਦੀ ਫਸਲ 40 ਤੋਂ 50 ਫੀਸਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈ ਹੈ।