ਸੂਹੀਏ ਕੁੱਤੇ ਛੱਕ ਗਏ ਸੈਂਕੜੇ 'ਬੱਕਰੇ'
                            ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ : ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ੋਨ  ਦੇ 'ਸੂਹੀਆ ਕੁੱਤੇ' ਕੋਈ ਸੂਹ ਕੱਢਣ 'ਚ ਫੇਲ੍ਹ ਰਹੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਖੁਰਾਕਾਂ ਛੱਕਣ 'ਚ ਕਸਰਾਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤੀਆ ਹਨ।  ਉਹ ਲੱਖਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਛੱਕ ਗਏ ਹਨ ਲੇਕਿਨ ਉਹ  ਕੋਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਮਾ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾ ਸਕੇ।  ਪੁਲੀਸ ਬਜਟ ਦਾ ਕੱਝ ਹਿੱਸਾ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਟਹਿਲ ਸੇਵਾ 'ਤੇ ਖਰਚ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।  ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਵੱਲੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕੱਲਾ ਮੀਟ ਹੀ ਨਹੀਂ ਖੁਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਬਲਕਿ ਸਵੇਰ ਵੇਲੇ ਦੁੱਧ ਵੀ ਪਿਆਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲੰਮੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਇਹ ਕੁੱਤੇ ਕਿਸੇ ਵਾਰਦਾਤ ਦਾ ਸੁਰਾਗ ਲਾਉਣ 'ਚ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਸਾਂਭ ਸੰਭਾਲ 'ਚ ਕੋਈ ਕਸਰ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦੇ। ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ੋਨ 'ਚ ਅੱਧੀ ਦਰਜਨ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲੀਸ ਤਰਫੋਂ 23 ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆਸਾਮੀਆਂ ਸੈਂਕਸ਼ਨ ਕੀਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਮਾਲੀ ਸੰਕਟ ਦਾ ਅਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਆਸਾਮੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਪਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵੇਲੇ 23 ਆਸਾਮੀਆਂ ਚੋਂ 11 ਆਸਾਮੀਆਂ ਖਾਲੀ ਪਈਆਂ ਹਨ। ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਥੇ ਪੁਲੀਸ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਭੱਜ ਨੱਠ ਜ਼ਿਆਦਾ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ 'ਤੇ ਵੀ ਕਾਫੀ ਖਰਚਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਸੰਗਤ ਦਰਸ਼ਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪਿੰਡੋਂ ਪਿੰਡ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੈਡੀਕਲ ਖਰਚਾ ਵੀ ਕੋਈ ਘੱਟ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਤਹਿਤ ਜੋ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਪੁਲੀਸ ਤੋਂ ਵੇਰਵੇ ਮਿਲੇ ਹਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ੋਨ ਦੀ ਪੁਲੀਸ ਦੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦਾ ਛੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ ਖਰਚਾ 23.39 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਪਿਆ ਹੈ ਜਿਸ 'ਚ ਮੈਡੀਕਲ ਖਰਚਾ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
           ਬਠਿੰਡਾ ਪੁਲੀਸ ਕੋਲ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਚਾਰ ਆਸਾਮੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇਕ ਆਸਾਮੀ ਖਾਲੀ ਪਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਇਕ ਵੈਨ 'ਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੁਲੀਸ ਲਾਈਨ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਬਠਿੰਡਾ ਪੁਲੀਸ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ 'ਤੇ 3.36 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ 43863 ਰੁਪਏ ਖਰਚਾ ਆ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ 'ਤੇ ਸਾਲਾਨਾ ਕਰੀਬ 65 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਲੱਖਾਂ 'ਚ ਹੈ। ਫਿਰੋਜ਼ਪੁਰ ਪੁਲੀਸ ਕੋਲ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਭਾਰੀ ਘਾਟ ਹੈ। ਇਥੇ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਅਸਾਮੀਆਂ ਤਾਂ ਛੇ ਹਨ ਪਰ ਪੁਲੀਸ ਕੋਲ ਕੇਵਲ 2 ਕੁੱਤੇ ਹੀ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੋ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਖਰਚਾ 4.85 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਆਇਆ ਹੈ। ਦੋਵਂੇ ਲੈਬਰਾਡੌਗ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਇੱਕ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਐਕਸਪਲੌਸਿਵ ਡਿਊਟੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਸਰਾ ਕੁੱਤਾ ਟਰੈਕਰ ਹੈ। ਇਕ ਕੁੱਤੇ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਰੋਜ਼ਾਨਾ 70 ਰੁਪਏ ਦੇ ਕਰੀਬ ਹੈ। ਦਿਲਚਸਪ ਪਹਿਲੂ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਖਰਚਾ ਬੱਝਵਾਂ ਹੈ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੁਰਾਕ ਦਾ ਖਰਚਾ ਘੱਟਦਾ ਵੱਧਦਾ ਕਿਉਂ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਅਤੇ ਮੈਡੀਕਲ ਖਰਚਾ ਇੱਕੋ ਜੇਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮਾਨਸਾ ਦੀ ਪੁਲੀਸ ਦੇ ਕੁੱਤੇ ਖੁਰਾਕ ਦੇ ਖਰਚੇ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲੇ ਨੰਬਰ 'ਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਕੋਲ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਅਸਾਮੀਆਂ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਇਕ ਆਸਾਮੀ ਖਾਲੀ ਪਈ ਹੈ। ਮਾਨਸਾ ਪੁਲੀਸ ਵੱਲੋਂ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ 8085 ਰੁਪਏ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਮੈਡੀਸਨ 'ਤੇ ਖਰਚ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਪੁਲੀਸ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਮੈਡੀਸਨ 'ਤੇ 6.14 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਸੂਤਰ ਆਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਪੁਲੀਸ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵੈਲਫੇਅਰ ਫੰਡ ਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦੀ ਜਿੰਨਾ ਖਰਚਾ ਕੁੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ ਦੇ ਜੱਦੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਮੁਕਤਸਰ 'ਚ ਕੇਵਲ ਇਕ ਹੀ ਕੁੱਤਾ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ਪ੍ਰਵਾਨਿਤ ਅਸਾਮੀਆਂ ਤਿੰਨ ਹਨ।
            ਇਥੇ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘਟਦੀ ਵਧਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਲੋੜ ਪੈਣ 'ਤੇ ਦੂਸਰੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚੋਂ ਵੀ ਕੁੱਤੇ ਬੁਲਾ ਲਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ 'ਚ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਮੈਡੀਸਨ 'ਤੇ ਖਰਚਾ ਛੇ ਵਰ੍ਹਿਆਂ 'ਚ 3.09 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਫਰੀਦਕੋਟ ਪੁਲੀਸ ਵਲੋਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ ਤੇ ਮੈਡੀਸਨ 'ਤੇ 2.53 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਪੁਲੀਸ ਕੋਲ ਦੋ ਕੁੱਤੇ ਹਨ। ਇਥੇ ਵੀ ਇਕ ਆਸਾਮੀ ਖਾਲੀ ਪਈ ਹੈ। ਫਰੀਦਕੋਟ ਵੱਲੋਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ 'ਤੇ ਕਰੀਬ 4 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀ ਮਹੀਨਾ ਖਰਚਾ 67200 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਬਾਕੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਵੀ ਖੁਰਾਕ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖਰਚਾ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਟਰਾਂਸਪੋਰਟ ਦਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੋਗਾ 'ਚ ਪੁਲੀਸ ਕੋਲ ਦੋ ਕੁੱਤੇ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਦੋ ਅਸਾਮੀਆਂ ਖਾਲੀ  ਹਨ। ਮੋਗਾ ਪੁਲੀਸ ਵੱਲੋਂ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਖੁਰਾਕ 'ਤੇ 2.58 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚੇ ਗਏ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਕੁੱਤਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ 'ਤੇ ਖਰਚਾ 27184 ਰੁਪਏ ਆਇਆ ਹੈ, ਪਰ ਕੁੱਤਿਆਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ 'ਚ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਕਾਰਗੁਜਾਰੀ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ।