ਸਰਕਾਰੀ ਹੋਕਾ
               ਕੋਈ ਤਾਂ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਦਿਓ !
                             ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  : ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਹੁਣ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਤਬਦੀਲ ਕਰਾਉਣ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾਨ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਹੁਣ ਕੋਈ ਇਕੱਲੇ ਪੈਸ਼ੇ ਦੇ ਜ਼ੋਰ ਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਤਬਦੀਲ ਨਹੀਂ ਕਰਾ ਸਕੇਗਾ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਾਸਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਐਕੁਆਇਰ ਕਰਨ ਦੇ ਝੰਜਟ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਨਵਾਂ ਰਾਹ ਕੱਢਿਆ ਹੈ। ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪੁਰਾਣੀ ਨੀਤੀ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰਾਸ਼ੀ ਅਦਾ ਕਰਕੇ ਆਪਣਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰਖਵਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਸਿਰਫ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹੀ ਆਪਣਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰਖਵਾ ਸਕਣਗੇ। ਜਿਥੇ ਕਿਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਸਕੂਲ ਵਾਸਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਐਕੁਆਇਰ ਕਰਨੀ ਪੈਣੀ ਹੈ,ਉਥੇ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਆਪਣੀ ਜ਼ਮੀਨ ਸਕੂਲ ਵਾਸਤੇ ਦਾਨ ਦੇ ਸਕਣਗੇ। ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਉਸ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਸਿੱਖਿਆ ਵਿਭਾਗ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਕੱਤਰ ਤਰਫੋਂ 19 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਹੁਣ ਨਵੀਂ ਪਾਲਿਸੀ ਵਾਰੇ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਤਾਜਾ ਬਦਲਾਓ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਰਾਸ਼ੀ ਦੇ ਕੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰਖਵਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਸਿੱਖਿਆ ਸੈਕਟਰ ਵਿਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ ਕਾਇਮ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਇਹ ਨਵਾਂ ਰਾਹ ਕੱਢਿਆ ਹੈ।
                  ਨਵੇਂ ਪੱਤਰ ਅਨੁਸਾਰ ਜੋ ਵਿਅਕਤੀ ਸਕੂਲ ਇਮਾਰਤ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਲਈ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇਵੇਗਾ,ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਬਸ਼ਰਤੇ ਸਕੂਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਸਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਉਚਿੱਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜਿਨ•ਾਂ ਸਖਸ਼ੀਅਤਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ ਜਾਣਾ ਹੈ, ਉਸ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਦੇ ਪਿਛੋਕੜ ਸਬੰਧੀ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ।ਅਜਿਹੀ ਸਖਸ਼ੀਅਤ ਦਾ ਅਕਸ਼ ਦੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਰਿਕਾਰਡ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਕਿ ਉਸ ਖਿਲਾਫ ਕਦੇ ਕੋਈ ਕਰੀਮੀਨਲ ਕੇਸ ਤਾਂ ਦਰਜ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਕਾਰਜ ਲਈ ਰਾਜ ਪੱਧਰੀ ਕਮੇਟੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਜਨਰਲ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਬਣਾਏ ਹਨ। ਦੋ ਵਿੱਦਿਅਕ ਸਖਸ਼ੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਇਸ ਕਮੇਟੀ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਪਾਲਿਸੀ ਅਨੁਸਾਰ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਹੁਣ ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿਚ ਬਲਾਕ ਦਾ ਨਾਮ ਜਾਂ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਕਮਰੇ ਅਤੇ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਆਦਿ ਦਾ ਨਾਮ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰਖਾ ਸਕਣਗੇ।
                   ਅਗਰ ਦਾਨਕਰਤਾ ਉਸਾਰੀ ਦਾ ਸੌ ਫੀਸਦੀ ਖਰਚਾ ਚੁੱਕਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਦਾਨਕਰਤਾ ਦੀ ਨਾਮ ਪੱਟੀ ਸਬੰਧਿਤ ਕਮਰੇ, ਲਾਇਬਰੇਰੀ, ਲੈਬਾਰਟਰੀ ਜਾਂ ਸੈੱਡ ਆਦਿ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਸਕੂਲ ਵਿਚ ਅਲੱਗ ਬਲਾਕ ਬਣਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਸੌ ਫੀਸਦੀ ਖਰਚਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਬਲਾਕ ਤੇ ਦਾਨਕਰਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।ਦੱਸਣਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਤਰਫੋਂ ਸਾਲ 2001 02 ਵਿਚ ਪਾਲਿਸੀ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਦੀ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਪੰਜ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਦਾ, ਅੱਠ ਲੱਖ ਦੇ ਕੇ ਮਿਡਲ ਸਕੂਲ ਦਾ,10 ਲੱਖ ਦਾ ਦਾਨ ਦੇ ਕੇ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦਾ ਅਤੇ 15 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਕੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਆਪਣੇ ਕਿਸੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰਖਵਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਸਾਲ 2012 13 ਵਿਚ ਇਸ ਰਾਸ਼ੀ ਵਿਚ ਵਾਧਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰਖਵਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲ ਲਈ 10 ਲੱਖ ਰੁਪਏ,ਮਿਡਲ ਲਈ 20 ਲੱਖ ਅਤੇ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ ਲਈ 25 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਰੱਖ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਵੇਂ ਹੀ ਕਾਲਜ ਦਾ ਨਾਮ ਰਖਵਾਉਣ ਵਾਸਤੇ 75 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਰਾਸ਼ੀ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਪਾਲਿਸੀ ਤੇ ਵਿੱਦਿਅਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿਚ ਕਾਫੀ ਰੌਲਾ ਰੱਪਾ ਵੀ ਪਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧ ਵੀ ਹੋਇਆ ਸੀ।
                      ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀ ਇੱਛੁਕ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਉਨ•ਾਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਪਿਆਰੇ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇ,ਉਹ ਦਿਲ ਖੋਲ ਕੇ ਸਕੂਲ ਵਾਸਤੇ ਦਾਨ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹਨ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਿਨ•ਾਂ ਪਾਲਿਸੀ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀਆਂ ਉੱਘੀਆਂ ਸਖਸ਼ੀਅਤਾਂ ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਵੀ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਰੱਖਿਆ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਸਰਕਾਰੀ ਸਕੂਲ ਸਿੱਖਿਆ ਬਚਾਓ ਮੰਚ ਦੇ ਆਗੂ ਦਰਸ਼ਨ ਮੌੜ,ਰਾਜੇਸ਼ ਮੌਂਗਾ ਅਤੇ ਸੁਖਦੇਵ ਮਿੱਤਲ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਸੀ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇਣਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਢਲਾ ਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਿਕ ਫਰਜ ਹੈ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦਾਨ ਦੀ ਝਾਕ ਨਹੀਂ ਰੱਖਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਮਾੜੇ ਅਨਸਰ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਕੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਆਪਣੇ ਨਾਮ ਤੇ ਰਖਵਾ ਲੈਣਗੇ। ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਕੋਈ ਵਿਧੀ ਵਿਧਾਨ ਤੇ ਸਖਤ ਮਾਪਦੰਡ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।
                                         ਪਹਿਲਾਂ ਅਕਸ਼ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ : ਡੀ.ਪੀ.ਆਈ
ਡੀ.ਪੀ.ਆਈ (ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ) ਸ੍ਰੀ ਹਰਬੰਸ ਸਿੰਘ ਸੰਧੂ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਸੀ ਕਿ ਪੁਰਾਣੀ ਪਾਲਿਸੀ ਵਿਚ ਸੋਧ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਜਿਸ ਤਹਿਤ ਹੁਣ ਸਾਫ ਅਕਸ਼ ਵਾਲੇ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਜ਼ਮੀਨ ਦਾਨ ਕਰਕੇ ਸਕੂਲ ਦਾ ਨਾਮ ਤਬਦੀਲ ਕਰਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦਾਨੀ ਸੱਜਣ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਅਤੇ ਪੁਲੀਸ ਰਿਕਾਰਡ ਵੇਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਭਾਰਤੀਆਂ ਤਰਫੋਂ ਇਸ ਸਕੀਮ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਹੁੰਗਾਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।