ਸਿਆਸੀ ਪਹੁੰਚ
                ਡਾਕਟਰਾਂ ਨੇ ਲਾਏ ਚੰਡੀਗੜ ਡੇਰੇ
                                    ਚਰਨਜੀਤ ਭੁੱਲਰ
ਬਠਿੰਡਾ  :  ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕਰੀਬ ਚਾਰ ਦਰਜਨ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਡਾਕਟਰ ਵਰਿ•ਆਂ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਡੇਰੇ ਜਮਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਲੋਕ ਇਲਾਜ ਬਿਨ•ਾਂ ਤੜਫ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਕੱਲੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦਾ ਨਹੀਂ ਬਲਕਿ ਫਰਮਾਸਿਸਟਾਂ ਤੇ ਨਰਸਾਂ ਦਾ ਵੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਛੱਡਣ ਨੂੰ ਦਿਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਵੇਂ ਹੀ ਕਈ ਡਾਕਟਰ ਦਿੱਲੀ ਵਿਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਇਨ•ਾਂ ਚੋਂ ਬਹੁਤੇ ਡਾਕਟਰ ਉਚ ਅਫਸਰਾਂ ਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹਨ। ਆਰ.ਟੀ.ਆਈ ਤਹਿਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਨਰਗਠਨ ਐਕਟ 1966 ਅਨੁਸਾਰ ਚੰਡੀਗੜ• (ਯੂ.ਪੀ) ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਚੋਂ 60 ਫੀਸਦੀ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਚੋਂ 40 ਫੀਸਦੀ ਡਾਕਟਰ ਤੇ ਹੋਰ ਸਟਾਫ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੰਜ ਸਾਲ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪ੍ਰੰਤੂ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਡਾਕਟਰ 25–25 ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੀ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ। ਸਰਕਾਰੀ ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਤੋਂ 70 ਦੇ ਕਰੀਬ ਡਾਕਟਰ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਚੋਂ 46 ਡਾਕਟਰਾਂ ਓਵਰ ਸਟੇਅ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ 19 ਅਜਿਹੇ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਡਾਕਟਰ ਹਨ ਜੋ 20 ਵਰਿ•ਆਂ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਡਾ. ਵਿਮਲਾ ਅਗਰਵਾਲ 2 ਜੁਲਾਈ 1983 ਤੋਂ ਅਤੇ ਡਾ.ਪਰਮਜੀਤ ਸਿੰਘ 18 ਨਵੰਬਰ 1983 ਤੋਂ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ। ਕਈ ਡਾਕਟਰ ਤਰੱਕੀ ਮਗਰੋਂ ਵੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿਚ ਹੀ ਹਨ।
                      ਵੇਰਵਿਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਿਰਫ 34 ਡਾਕਟਰ ਹੀ ਅਜਿਹੇ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਦਾ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਸਾਲ 2011 ਤੋਂ ਮਗਰੋਂ ਹੋਇਆ ਹੈ।  ਇਵੇਂ ਹੀ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ 26 ਫਰਮਾਸਿਸਟ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਦੀ ਓਵਰ ਸਟੇਅ ਹੈ। ਇਨ•ਾਂ ਚੋਂ ਪੰਜ ਫਰਮਾਸਿਸਟ ਤਾਂ 28 ਵਰਿ•ਆਂ ਤੋਂ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿਚ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਚੰਦਰ ਪ੍ਰਭਾ ਫਰਮਾਸਿਸਟ ਦਾ 1 ਫਰਵਰੀ 1982 ਨੂੰ ਅਤੇ ਦਿਨੇਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਦਾ 20 ਅਪਰੈਲ 1983 ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਕਰੀਬਨ ਫਰਮਾਸਿਸਟ 10 ਵਰਿ•ਆਂ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਸਟੇਅ ਵਾਲੇ ਹਨ। ਇਵੇਂ ਹੀ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ 15 ਸਟਾਫ ਨਰਸਾਂ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਦੀ ਓਵਰ ਸਟੇਅ ਹੈ। ਛੇ ਸਟਾਫ ਨਰਸਾਂ ਦਾ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ 25 ਵਰਿ•ਆਂ ਤੋਂ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਟਾਫ ਨਰਸ ਸੁਮਨ ਦਾ 3 ਫਰਵਰੀ 1982 ਨੂੰ ਅਤੇ ਸੁਦੇਸ਼ ਮਹਿਤਾ ਦਾ 25 ਜੁਲਾਈ 1984 ਨੂੰ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਸੂਤਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਈ ਡਾਕਟਰਾਂ ਤੇ ਫਰਮਾਸਿਸਟਾਂ ਦੀ ਤਾਂ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤੀ ਵੀ ਨੇੜੇ ਹੀ ਹੈ। ਸਾਬਕਾ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਕਾਂਤਾ ਚਾਵਲਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਬੈਠਣ ਵਾਲੇ ਡਾਕਟਰ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਅਫਸਰਾਂ ਦੇ ਧੀਆਂ ਪੁੱਤ ਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਹਨ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ•ਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਮੇਂ ਵਿਚ ਇਨ•ਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪ੍ਰੰਤੂ ਉਸ ਵੇਲੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਇਨ•ਾਂ ਦੀ ਪਿੱਠ ਤੇ ਆ ਗਏ ਸਨ।
                      ਸਰਕਾਰੀ ਸੂਚਨਾ ਅਨੁਸਾਰ ਫਿਰੋਜਪੁਰ ਦੇ ਮਮਦੋਟ ਤੋਂ ਡਾ. ਸੁਨੀਤਪਾਲ ਕੌਰ ਕਰੀਬ ਅੱਠ ਵਰਿ•ਆਂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਭਵਨ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹੈ। ਰੋਪੜ ਅਤੇ ਰਾਜਪੁਰਾ ਦੇ ਦੋ ਡਾਕਟਰ ਵੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ। ਪਟਿਆਲਾ ਲਾਗਲੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਦਾ ਫਰਮਾਸਿਸਟ ਵੀ ਦਿੱਲੀ ਵਿਖੇ ਹੀ ਹੈ। ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਖੇ ਐਮ.ਐਲ.ਏ ਹੋਸਟਲ ਦੀ ਡਿਸਪੈਂਸਰੀ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਸਮੇਤ 7 ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ। ਹੁਸ਼ਿਆਰਪੁਰ ਦੇ ਪਿੰਡ ਹਾਰਟਾ ਬਾਡਲ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਇੱਥੇ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹੈ। ਐਸ.ਐਮ.ਓ ਦਫਤਰ ਡੇਰਾ ਬੱਸੀ ਵਿਚ ਕਰੀਬ 16 ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਸਮੇਤ ਡਾਕਟਰ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਲਕਾ ਫਾਜਿਲਕਾ ਦੇ ਪਿੰਡ ਡਬਵਾਲਾ ਕਲਾਂ ਦੇ ਦੋ ਡਾਕਟਰਾਂ ਸਮੇਤ ਅੱਠ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਅਬੋਹਰ ਤੇ ਫਾਜਿਲਕਾ ਵਿਚ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹਨ। ਫਾਜਿਲਕਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਡਾਕਟਰ ਖਰੜ ਵਿਖੇ 23 ਅਗਸਤ 2014 ਤੋਂ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਹੈ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਇਹ ਇਕੱਲੇ ਵੀ.ਆਈ.ਪੀ ਲੋਕ ਹਨ ਜਿਨ•ਾਂ ਦੀ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਤਿੰਨ ਵਰਿ•ਆਂ ਮਗਰੋਂ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਕਮੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਤੇ ਆਈ.ਏ.ਐਸ ਅਤੇ ਆਈ.ਪੀ.ਐਸ ਅਫਸਰਾਂ ਦੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰ ਜਿਆਦਾ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਚੰਡੀਗੜ• ਵਿਚ ਹਨ।                                                                                                                                                              ਚੰਡੀਗੜ• (ਯੂ.ਟੀ) ਦੇ ਸਿਹਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਵਿਭਾਗ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਡਾ. ਵਿਨੋਦ ਕੁਮਾਰ ਗਗਨੇਜਾ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਓਵਰ ਸਟੇਅ ਵਾਲੇ ਡਾਕਟਰ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਉਣ ਵਾਸਤੇ ਯੂ.ਟੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਿਖਿਆ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਵਿਚ ਲਗਾਤਾਰ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਮਿਆਦ ਦੀ ਕੋਈ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਸ੍ਰੀ ਸੁਰਜੀਤ ਕੁਮਾਰ ਜਿਆਣੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਡਾਕਟਰ ਤਾਂ ਚੰਡੀਗੜ• ਯੂ.ਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਦੇਣੇ ਪੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਤੇ ਬੈਠੇ ਡਾਕਟਰਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਸ਼ਿਕਾਇਤ ਨਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮਿਆਦ ਵਧਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਉਨ•ਾਂ ਆਖਿਆ ਕਿ ਡੈਪੂਟੇਸ਼ਨ ਦੀ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਸਬੰਧੀ ਤਾਂ ਪਾਲਿਸੀ ਬਦਲਦੀ ਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।